چگونه با فرهنگ باشیم؟

فرهنگ مجموعه ای از آموخته های مردم یک سرزمین است که در درازای تاریخ با چشیدن تلخ و شیرین روزگار در زندگی روزمره ی آن مردم جاری شده است. اندیشه ها و آدابی که خردمندان با مشاهده ی رفتار نیک یا ناپسند مردم و میزان سودمندی یا زیان بار بودنشان به نسل های بعد از خود گوشزد کرده اند. در درازای زمان از آنچه زیانبار بوده است دوری کرده اند و به آنچه برایشان سودمند بوده است پافشاری کرده اند. در فرهنگ کهن ایران زمین نیز پیروی از این آداب راهنمایی بوده است برای همزیستی میان مردمانی با آیین ها و نژاد های گوناگون. خرد، راست گویی، نیک اندیشی وشادمانی ابزار هایی بوده اند برای گذر از سختی ها. خرد ورزی به ما آموخته است که چگونه در یک سرزمین گرم و خشک، منابع آبی را مدیریت کنیم. چگونه با مردمان دیگر سرزمین ها دوستی برقرار کنیم و با ابزار سور و شادمانی به نبرد گرما در تابستان و سرما در زمستان برویم.
فرهنگ اما با واژه ی دیگری به نام تمدن نیز گره خورده است. تمدن، مدنیت یا برابر پارسی آن شهرنشینی، خود آدابی دارد که پیروی از آن کمک می کند بی آنکه دیگر مردمان یک شهر و سرزمین را با رفتار خود آزار دهیم، در کنار یکدیگر با مهربانی زندگی کنیم. فرهنگ تنها در یک دوره ی تاریخی تعریف نمی شود و در دنیای مدرن رفتار و کردار مناسب تنها به یک بخش جغرافیایی محدود نمی شود. در این نوشتار، رفتار و کردار درست برای همزیستی در کنار یکدیگر را با هم مرور می کنیم.