کیمیا نجفی
یک روز روند صعودی را در پیش میگیرد و روز بعد نزولی شدنش تیتر خبر رسانهها میشود. بازار بورس اخیرا پس رشد چشمگیری که داشت حالا با شوک افت واحدها همراه است. اما دلایل تغییرات اخیر در این بازار چه می تواند باشد؟
روز گذشته (سهشنبه) شاخص کل در بازار بورس1۰ هزار و ۸۹۲ واحد افت داشت که در نهایت این شاخص به رقم ۳۰۸ هزار و ۹۷۸ واحد رسید که این اتفاق برای تازهواردان به بازار همانند یک شوک بود. در این میان بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که هیجانی عمل کردن همین تازهواردان به بازار یکی از اصلیترین عواملی است که بر بازار اثرگذار بوده و روند کار را تغییر میدهد. این درحالی است که عده دیگری از صاحبنظران معتقدند رفتار تازهواردان تنها یک عامل کوچک در تغییر روند بازار بوده که میتوان با رعایت چند نکته از سوی سرمایهگذاران، هیجانهای وارده را کنترل کرد. این کارشناسان تذکر میدهند که باید به واکنش بازار با دید جامعتری نگاه کرد چراکه در اینصورت میتوان مشکلات موجود در بازار را برطرف کرد. آنطور که به نظر میرسد افت و خیز بازار در روزهای اخیر سهامداران خود را با نگرانی روبهرو کرده و به دنبال چرایی تغییرات هستند. در این راستا بهنام ملکی، کارشناس اقتصادی با اشاره به عوامل موثر بر بازار سرمایه به «ابتکار» گفت: ما باید بدانیم که مجموعهای از عوامل بر بازار بورس اثر میگذرد. البته ممکن است که در یک مقطع زمانی یکی از عوامل تاثیر بیشتری داشته باشد. طبیعتا قیمت سهام تابعی از ارزش واقعی و همینطور بازارهای رقیبی که وجود دارد است. هنگامی که مجاری دیگری در اقتصاد بسته باشد سرمایهها به سمت بورس میآیند و از سوی دیگر هنگامی که مجاری فعالیتهای سوداگرایانه مسیر هموارتری داشته باشند سرمایه از بورس خارج شده و به سمت آن مجاری حرکت میکند.
وی در ادامه افزود: شفافترین بازار در اقتصاد باید بازار بورس باشد اما خود بورس ما دارای عدم شفافیت زیادی است و بالا و پایین رفتن سهامها برخی اوقات حاصل یکسری زدوبندها است. آنطور که به نظر میرسد متاسفانه انحصار و فساد در بازار بورس نقشآفرینی بسیاری دارد و با توجه به اینکه ما قانون جریمه انحصارات و مواردی از این قبیل را به آنطور که باید و شاید نداریم اشخاص غیررسمی ممکن است تبانیهایی را با یکدیگر داشته باشند و روند کار در بازار را تغییر دهند.
این تحلیلگر اقتصادی در بخش دیگری از صحبتهایش در پاسخ به این پرسش که رفتار تازهواردان در بازار تا چه میزان میتواند اثرگذار باشد گفت: رفتار تازهواردان به بازار نیز بیتاثیر در روند کاری بازار نیست. ما اخیرا شاهد ورود تازه واردان به بازار بودهایم، طبعا این افراد تصوراتی از بالا رفتن قیمت سهام داشتهاند و هنگامی که به بازار وارد میشوند و تغییرات را میبینند، هیجانی رفتار کرده و باعث برهم خوردن تعادل میشوند، اما گمان میکنم نقش اصلی را در بازار همان عوامل پنهان بازی میکنند. رسانهها باید به کنکاش در این مسائل بپردازند و مشخص شود که چرا بازار ما یکباره به شکل التهابی بالا میرود و از سوی دیگر به سرعت پایین میآید. تصور من بر این است که عده معدودی رقمهای درشتی را درو میکنند، چه در افزایش و چه در کاهش. این مسئله یک نوع عدم شفافیت درخصوص اموال مردم است. ما باید توجه داشته باشیم که اینگونه اقدامات پنهانی که باعث تغییرات در بازار میشود موجب فاصله گرفتن مردم از این بازار خواهد شد. بورس باید به گونهای باشد که 70 تا 80 درصد از مردم سهامدار بوده و در فعالیتهای اقتصادی مشارکت داشته باشند. چراکه افراد از طریق خرید سهام میتوانند در اقتصاد مشارکت داشته باشند.
وی با بیان اینکه بورس
بیماری است که باید کالبدشکافی شود ادامه داد: اگر بخواهیم روند کار بازار بورس در کشور را بررسی کنیم باید بگویم که متاسفانه ه چند وقت یکبار بازار بورس، مردم را به زمین میزند و همین امر مردم را نسبت به سرمایهگذاری در بورس وحشتزده میکند و آنها ترجیح میدهند که در بازارهای دیگر سرمایهگذاری کنند. در این میان افرادی باقی میمانند که با استفاده از رانتهای اطلاعاتی که در اختیار دارند تبانی میکنند و این افراد در شرایط سخت کمتر متضرر خواهند شد. من معتقدم که بازار بورس کشور حتما به عنوان یک بیمار باید کالبدشکافی شود، افراد خبره به میان بیایند، افرادی که اطلاعات پنهان را خرید و فروش میکنند در محکمههای رسمی محاکمه شوند تا بورس دارای نرخهای منطقی باشد و افراد با سرمایهگذاری در آنها سودی به دست آورند. اما اکنون اتفاقاتی را که ما شاهد هستیم بسیار مخرب و وحشتناک است.
ملکی با شاره به راهحل مشکلات فعلی در اقتصاد گفت: بازارهای سوداگرانه باید در معرض مالیات قرار بگیرند چراکه باید مشخص شود که نقدینگی در اقتصاد ایران به کدام سمت و سو میرود تا دولت هم بتواند برای مدیریت وضعیت برنامهریزی داشته باشد. من معتقدم که در حال حاضر همه چیز فیامانالله شده است و هیچ اراده، اختیار و اطلاعاتی برای کنترل شرایط وجود ندارد. اولین الفبای اقتصاد این است که ما صورت مسئله داده را بشناسیم. ما شفافیت اطلاعاتی لازم را نداریم و کشور در شرایط کنونی نیازمند به یک سامانه جامع اطلاعات اقتصادی است تا هزینه و درآمد افراد از کانالهای مختلف ثبت شود. باید سرمایهها امنیت داشته باشد و در جایی که سرمایه غیرمفید برای اقتصاد باشد مالیاتستانی شود و در جایی که نوآوری وجود دارد از مالیات معاف شوند و حتی اگر لازم بود یارانههای شفافی را برای آنها در نظر بگیرند. در این شرایط اقتصاد میتواند نجات پیدا کند.
وی در ادامه صحبتها به راه درمان بیماری بازار بورس اشاره کرد و در اینباره گفت: بازار بورس هم به همین صورت است، باید سهامی که نوآور هستند مشمول حمایتهای همهجانبه باشند و اگر افرادی غل و غش میکنند، مهار و مجازات شوند. اگر این اقدامات انجام شود قطعا تلاطمات کاهش مییابد و میتوانیم امیدوار باشیم که ما هم بورس موفقی همچون ژاپن و آلمان داشته باشیم. اکنون بازار بورس ما نابسامان است، زیان این نابسامانی برای مردم و سود آن برای عده محدودی بوده که به رانت و زدوبندها دسترسی دارند. ما باید به دنبال راهی برای سامان دادن به بازار بورس باشیم. مطالب برگزیده...
ما را در سایت مطالب برگزیده دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : جواد رمضانی بازدید : 349 تاريخ : چهارشنبه 24 مهر 1398 ساعت: 19:28