محمدرضا ستاری
اعتراض مردم
لبنان علیه وضع مالیاتهای جدید و مشکلات اقتصادی در حالی وارد سومین روز خود شد که سعد الحریری نخست وزیر این کشور خواستار مهلت 72 ساعته برای حل مشکلات و آمادگی برای کنارهگیری از قدرت است.
الحریری روز گذشته در سخنرانی خود گفت که به اعضای دولت سه روز مهلت میدهد تا راهکارهایشان را برای برونرفت از بحران ارائه کنند، در غیر این صورت پس از گذشت این مهلت از کار کنارهگیری خواهد کرد. در همین راستا و در حالی که سمیر جعجع رهبر حزب مسیحی نیروهای لبنانی راه حل خروج از بحران را استعفای دولت کنونی و تشکیل دولت جدید اعلام کرده است و ولید جنبلاط رئیس حزب سوسیال ترقیخواه نیز خواستار کنارهگیری نخست وزیر از قدرت است، جبران باسیل وزیر خارجه این کشور ضمن مخالفت با موضوع استعفای الحریری، گفته که اقدام وی ممکن است اوضاع کشور را بدتر از گذشته کند.
اعتراض واتسآپی
ماجرای اعتراضات لبنان در پیوند اختلافات سیاسی در میان جریانهای مختلف این کشور از آنجا آغاز شد که دولت روز پنجشنبه اعلام کرد قصد دارد 20 سنت مالیات تماسهای صوتی اپلیکیشنهایی مانند واتسآپ را افزایش دهد. این موضوع سرآغاز جرقههای اعتراضی شد که درنهایت دولت را وادار به عقبنشینی کرد. اما این عقبنشینی پایان ماجرا نبود، چرا که طی روزهای جمعه و شنبه معترضان با مسدود کردن جادهها و آتش زدن لاستیک در بیروت باعث تخریب برخی از امکان عمومی مانند مغازهها شدند. بنابر گزارش خبرگزاری یورونیوز، معترضان لبنانی شعار انقلاب انقلاب سر داده و این امر سبب شده تا علاوه بر مدارس، سعد الحریری ناچار شود جلسه روز جمعه کابینه را نیز لغو کند.
وجهه آسیب دیده الحریری
موضع سعد الحریری در راس دولت لبنان در طول سالهای گذشته دچار تغییرات دامنهداری بوده است. هرچند لبنان در تیر ماه امسال و سرانجام پس از دو سال و نیم خلاء قدرت توانست میشل عون را به عنوان رئیسجمهوری انتخاب و وی سعد الحریری را بار درگیر مامور تشکیل کابینه کرد، اما بر طرف شدن انسداد سیاسی در لبنان به گفته کارشناسان همچنان زیر سایه فشارهای برخی کشورهای منطقه و نیز وجهه آسیب دیده الحریری بر سر ماجرای استعفایش در عربستان قرار دارد. سعد الحریری دو سال قبل در سفرش به ریاض به ناگهان در جلوی تلویزیون ظاهر شد و متن استعفانامه خود را قرائت کرد. پس از آن با توجه به درخواستهای پیاپی مقامات لبنانی مبنی بر لزوم بازگشت الحریری به کشور، وی همچنان به صورت گروگان در میان سعودیها باقی مانده و درنهایت نیز با شکست طرح عربستان که به افتضاحی بینالمللی نیز ختم شد، الحریری به پاریس رفته و پس از بازگشتش به لبنان عهدهدار مقام نخست وزیری شد.
مخالفت نصرالله با استعفای الحریری
یکی از مواردی که مخالفان الحریری قصد دارند از آن استفاده کرده و اعتراضات اخیر را نیز میدان خوبی برای بهرهبرداری میدانند، پیوند این اعتراضات به حزب الله لبنان است. به گفته برخی از تحلیلگران درصورت کنارهگیری سعد الحریری از قدرت، نیروهای مخالف ناکارآمد و مشکلات اقتصادی را معطوف به حزبالله خواهند کرد. این مسئله مطلوب اسرائیل، عربستان و متحدان منطقهای این کشور است. به همین دلیل روز گذشته سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله طی سخنرانی خود گفت وضعیت مالی و اقتصادی کنونی ما برای الان و نه امسال و نه دوره جدید و نه حتی برای دولت فعلی است بلکه نتیجه انباشته شدن مشکلات در سالهای متولای تقریبا از ۳۰ سال قبل است. درست نیست که مسئولی از آنچه رخ داده سلب مسئولیت کند، به ویژه تمامی کسانی که در دولتهای قبلی در طول ۳۰ سال گذشته حضور داشتهاند. همه باید مسئولیت رسیدگی به وضعیت فعلی را برعهده گرفته و درگیر تسویه حسابهای شخصی با هیچ کسی نشوند زیرا پیامد سیاسی و امنیتی نامعلومی خواهد داشت.
نصرالله همچنین با بیان اینکه خطر انفجار اعتراضات مردمی وجود دارد، تصریح کرد: ما استعفای دولت فعلی را تایید نمیکنیم. اگر دولت استعفا کند یعنی دولتی که تشکیل آن دو سال طول کشید دیگر وجود نخواهد داشت. گروههای سیاسی پس از استفای دولت به همین شکل باقی خواهند ماند و تغییر اسامی چیزی را تغییر نخواهد داد. این دولت باید با شیوهای جدید به کار خود ادامه دهد و از اتفاقات دو سال گذشته درس عبرت بگیرد. پیشنهاد اجرای انتخابات زودهنگام پارلمانی و تشکیل دولتی جدید یا تکنوکرات تنها زمان را از بین میبرد و دستیابی به دولت جدیدی که بتواند به این وضعیت رسیدگی کند، دشوار است. از سوی دیگر میشل عون رئیسجمهوری لبنان نیز در دیداری که با برخی از معترضین در کاخ ریاست جمهوری داشته، مشکلات آنها را مشکلات خودش عنوان کرده و گفت: ما مجموعه اقداماتی را در ارتباط با آنچه مردم از آن شکایت دارند، اتخاذ کردهایم و همچنان این روند را ادمه خواهیم داد؛ البته باید ساختار و قواعد نظام لبنان و ویژگی های آن را در نظر داشت.
لبنان در لبه تیغ
بنابر گزارشی که دویچه وله از اعتراضات سه روز اخیر در لبنان منتشر کرده است، دولت سعد الحریری از بهار سال ۲۰۱۸ وعده داده بود که اصلاحات اقتصادی را به جریان بیندازد و از جمله بدهی خارجی ۱۲ میلیارد دلاری خود را بپردازد. این کشور در هفتههای اخیر با کمبود ارز و نقدینگی، سقوط پول ملی و بهای املاک روبهرو بوده است، به همین علت مردم به ذخیره کردن دلار روی آوردهاند. دولت لبنان در صدد بود با افزایش مالیات و اصلاح هزینههای خدمات عمومی، بخشی از کسری بودجه خود را جبران کند، اما این در حالی است که الحریری مدعی شده که برخی از وزرای کابینه مانع از اقدامات اصلاحی او شدهاند.
به همین دلیل به گفته کارشناسان، لبنان با توجه نگاههایی که بازیگران منطقهای و فرامنطقهای در شرایط کنونی به آن دوختهاند، اکنون در لبه تیغ حرکت میکند. اگر دولت الحریری نتواند و یا اینکه بخواهد به واسطه مشکلات از زیر فشارها فرار کند، این امر با توجه به رقابتهای سیاسی این کشور احتمال دارد که دوران پرآشوبی را برای لبنان رقم بزند. در همین راستا، معادلات روزهای آینده و 72 ساعت آتی مشخص میکند که دولتمردان این کشور کدام مسیر را انتخاب خواهند کرد. مطالب برگزیده...
ما را در سایت مطالب برگزیده دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : جواد رمضانی بازدید : 358 تاريخ : سه شنبه 30 مهر 1398 ساعت: 3:11