کارآفرینان به‌طور فزاینده‌ای با مشکلات اجتماعی مهم مثل فقر، آموزش، محیط‌زیست و حقوق بشر مقابله می‌کنند. بنابراین موفقیت شرکت‌های نوپا برای سلامت اقتصادی، نوآوری و ثروت اجتماعی اهمیت دارد و همه اینها بر رقابت‌پذیری کشورها، مناطق و شهرها تاثیرگذارند. کارآفرینی محرک مهم سلامت اقتصادی، نوسازی صنعتی، تغییرات اجتماعی و پیشرفت تکنولوژیک است. محققان در تلاشند که بدانند چگونه می‌توانند این عنصر مهم جامعه را مورد حمایت قرار دهند بنابراین به‌طور پیوسته بررسی می‌کنند که چرا برخی کشورها، مناطق و شهرها، کارآفرینی بیشتری نسبت به دیگر کشورها دارند. پاسخ دقیق به این سوال هنوز مشخص نیست، اما با تمرکز بر حمایت‌های دولتی و زیرساختی و بررسی نقش دانشگاه‌ها در توسعه کارآفرینی می‌توان تا حدی این سوال را مورد بررسی قرار داد.
دولت: برنامههای تامین مالی و رفع موانع
شاید یکی از بارزترین ترتیبات نهادی که از کارآفرینی حمایت می‌کند، برنامه‌ها، آژانس‌ها و قوانین دولتی باشد. دولت‌ها علاوه بر علم، تکنولوژی و فعالیت‌های نوآورانه، اقداماتی اقتصادی برای فراهم کردن زیرساخت‌های کارآفرینی انجام می‌دهند. این اقدامات اقتصادی منابع مالی فراهم می‌کنند، همکاری و مشارکت را تقویت می‌کنند، باعث انتقال دانش در رویدادهای شبکه‌ای می‌شوند و از قوانین مرتبطی که تدوین می‌شوند، دفاع می‌کنند. در واقع، تحقیقات علمی نشان داده کشورهایی که دانش و تکنولوژی دارند و اقدامات اقتصادی متناسب با آن تکنولوژی خاص را در دستور کار قرار می‌دهند، شش برابر بیشتر از سایر کشورها امکان فعالیت استارت‌آپ‌ها را در بازار فراهم می‌کنند.
یکی از راه‌های حمایتی دولت‌ها از فعالیت کارآفرینی، تضمین وام‌هایی برای کسب‌وکارهای کوچک و نوآورانه است. برخی کشورها صندوق‌های ویژه‌ای به این موضوع اختصاص داده‌اند؛ از جمله «اداره کسب‌وکارهای کوچک آمریکا»، «قانون وام‌های کسب‌وکارهای کوچک کانادا»، برنامه SOFARIS فرانسه و «طرح رهبری تکنولوژی هزاره جدید هند.» به جز آن، سیاست‌هایی که بار قانونی راه‌اندازی یک شرکت را کم می‌کنند و موانع ورود به عرصه کارآفرینی را کاهش می‌دهند، می‌توانند مشوق ایجاد بنگاه‌های جدید باشند. به‌عنوان مثال، کاهش زمان و کاغذبازی‌های مورد نیاز برای شروع یک کسب‌وکار، با فعالیت استارت‌‌آپی ارتباط مستقیم دارد. کشورهایی که سرمایه اولیه مورد نیاز برای شروع یک کسب‌وکار در آنها بالا است و قوانین مربوط به بازار کار آنها سختگیرانه‌تر است، نرخ کارآفرینی پایین‌تری دارند. قوانین دیگری که از کیفیت نهادهای سیاسی و اقتصادی دولتی حمایت می‌کنند، بر کارآفرینی تاثیرگذارند. مثلا قوانینی که از حقوق مالکیت، به‌ویژه مالکیت فکری حمایت می‌کنند، مشوق تلاش‌های کارآفرینی هستند.
دانشگاه: تربیت فارغ‌التحصیلان تطبیق‌پذیر
در دنیای تکنولوژی-محور امروز، دانشجویان به مجموعه مهارت‌های جدیدی نیاز دارند تا بتوانند پیشگام دیگران باشند و تغییرات را مدیریت کنند. دانشجو فراتر از مدرکی که از یک دانشگاه خوب و معتبر دریافت می‌کند، باید ذهنیتی کارآفرینانه و نوآورانه داشته باشد تا بتواند بر چالش‌های قرن ۲۱ غلبه کند. سوالی که مطرح می‌شود این است که دانشگاه‌ها چه کاری می‌توانند انجام دهند تا چنین فارغ‌التحصیلانی را برای سازگاری در این دنیای متغیر تربیت کنند؟ در اینجا به چند روش اشاره می‌کنیم.
دانشگاه‌های کارآفرینانه. اگر خود یک دانشگاه کارآفرینانه زندگی نکند، چگونه می‌تواند آن را به دانشجویان خود تدریس کند؟ یک دانشگاه باید به امتحان کردن برنامههای جدید تمایل داشته باشد و نسبت به نیازها و انتظارات طیف گسترده‌ای از دانشجویان انعطاف‌پذیر باشد. این ذهنیت و طرز تفکر کارآفرینی باید در کل واحدهای یک دانشگاه به‌طور پیوسته وجود داشته باشد؛ از دانشکده‌های مدیریت و کارآفرینی و مهندسی گرفته تا هنرهای زیبا.
اتخاذ یک مدل میان‌رشته‌ای. مشکلات دنیا چندوجهی هستند و بنابراین روش‌ها و رویکردهایی که برای حل آنها وجود دارد هم باید چندوجهی باشد. باید در قالب یک تیم گرد هم بیاییم و در حوزه‌های مختلف کار کنیم. برترین شرکت‌های دنیا فقط مهندس و مدیران زنجیره تامین استخدام نمی‌کنند. آنها به طراح، هنرمند و متخصصان مردم‌شناسی و تاریخ نیاز دارند تا بر چالش‌هایی که از چشم‌اندازهای مختلف دارند، غلبه کنند.
استقبال از ریسک‌پذیری، بخشی از یک سفر. دانشگاه محیط کاملی برای ذخیره‌سازی ایده‌ها، امتحان کردن چیزها و بررسی ایده‌های موفق است. اما پیدا کردن راه‌حل مناسب نیازمند ریسک کردن است و دانشگاه‌ها باید دانشجویانی ریسک‌پذیر تربیت کنند. بهترین روش برای تشویق ریسک‌پذیری دانشجویان، این است که دانشگاه‌ها از آنها بخواهند قبل از فارغ‌التحصیلی ایده‌های خود را آزمایش کنند.
اتخاذ یک رویکرد مشارکتی. وقتی دانشگاه‌ها با دیگر افراد، دانشگاه‌ها یا سازمان‌های پیشرو متحد می‌شوند، رشد دوجانبه اتفاق می‌افتد. دسترسی به صنایع و نهادهای دولتی مختلف، به ایجاد فرصت‌های جدید و اکوسیستم نوآوری برای دانشجویان کمک می‌کند. دانشجویان باید بدانند شبکه دانشگاه شبکه خود آنها است. برگزاری همایش‌ها و کنفرانس‌های مشترک با دانشگاه‌های دیگر از جمله اقداماتی است که می‌توان برای تقویت این مشارکت‌ها انجام داد. به اطلاع خوانندگان محترم می‌رسانیم در همین راستا، چهارمین کنفرانس بینالمللی کارآفرینی (ICE۲۰۱۸) با تاکید بر بهبود محیط کسب‌وکار، با تمرکز بر محورهای تامین مالی کارآفرینانه، مقررات و حقوق مالکیت، سیاست‌ها و برنامههای دولت، دولت کارآفرین، استارت‌آپ‌ها، آموزش کارآفرینی، بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی، کارآفرینی دانش بنیان و… با برگزاری پنل‌های تخصصی حوزه کسب‌وکار با همکاری دانشگاه‌های معتبر داخلی و بینالمللی از جمله دانشگاه‌های UTM و UPM مالزی، دانشگاه TCU آمریکا، دانشگاه لایپزیک، برانشوایگ آلمان و… توسط دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران در تاریخ‌های ۱۳ و ۱۴ شهریور ۹۷ در سالن علامه امینی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران برگزار می‌شود.
مقالات برتر این کنفرانس در نشریه بینالمللی «پژوهش‌های بینالمللی کارآفرینی» پس از طی مراحل داوری این نشریه که توسط ناشر بینالمللی اسپرینگر منتشر می‌شود، چاپ خواهند شد.
علاقه‌مندان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر به پایگاه اینترنتی http:/ / ice۲۰۱۸.ut.ac.ir مراجعه کنند.