یکی از مشکلاتی که بشر را از گذشته تا به امروز مشغول کرده است، مساله تامین غذا و تولید محصولات کشاورزی است و هر ساله خسارت جبران ناپذیری از ناحیه آفات و عوامل بیماری زای گیاهی، متوجه تولیدکنندگان محصولات کشاورزی و در نهایت اقتصاد کشاورزی کشورهای جهان می شود و در این رابطه، نماتدها نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند.
خسارت نماتدها زمانی مشخص می گردد که بحران آلودگی خاک از مرزهای آستانه اقتصادی بیشتر می شود و در آن زمان است که مبارزه، امری دشوار به شمار می رود. شناسایی عوامل بیماری زای گیاهی، از جمله نماتدها از اقدامات موثری است که می تواند از بروز خسارت های مالی و نابودی منابع جلوگیری کند. نماتدهای انگل گیاهی در کلیه نقاط کشاورزی جهان وجود دارند و اثرات نامطلوبی را در گیاهان مختلف ایجاد می کنند.
توجه به خسارت های زیادی که سالیانه توسط نماتدها به محصولات کشاورزی وارد می شود، گرایش به مطالعه عمیق تر نماتدها را افزایش داده است. بنابراین در این فرادرس موضوعاتی مانند اهمیت نماتدهای انگل گیاهی در کشاورزی، جایگاه آن ها در سلسله جانوری، طبقه بندی و سیستماتیک نماتدهای انگل گیاهی و رابطه آن ها با دیگر بیمارگرها بیان شده است و این مطالب می تواند برای دانشجویان دوره های مختلف گیاه پزشکی، زیست شناسی و کارشناسان مرتبط با نماتدشناسی مفید واقع شود.
فهرست سرفصل ها و رئوس مطالب مطرح شده در این مجموعه آموزشی، در ادامه آمده است:
- درس یکم: آشنایی با اصول نماتدشناسی و نماتدهای انگل گیاهی
- اهمیت نماتدهای انگل گیاهی در کشاورزی
- جایگاه نماتدها در سلسله جانوران
- سیستم های طبقه بندی ارائه شده در نماتدشناسی
- بررسی شاخص های ریخت شناسی در شناسایی
- درس دوم: طبقه بندی و سیستماتیک نماتدهای انگل گیاهی
- نماتدهای خانواده Aphelenchoidae
- نماتدهای خانواده Circonematidae-Hemicycliphoridae
- نماتدهای خانواده Tylenchulidae
- نماتدهای خانواده Merliniidae-Telotylenchidae
- نماتدهای خانواده Hoplolamidae
- نماتدهای زیرخانواده Heterodrinae
- نماتدهای خانواده Meloidogynidae
- نماتدهای خانواده Pratylenchidae
- نماتدهای خانواده Tylenchidae
- نماتدهای بالاخانواده Sphaerularioidea
- نماتدهای خانواده Longidoridae
- نماتدهای خانواده Trichoridae
- درس سوم: مهم ترین نماتدهای انگل گیاهی در ایران
- نماتد مولد غده ریشه
- نماتد سیستی چغندرقند
- نماتد ساقه یونجه و پیاز
- نماتد گال گندم
- نماتد مرکبات
- نماتد زخم ریشه چای
- نماتد نوک سفیدی برگ برنج
- نماتد طلایی سیب زمینی
- نماتد ریشه ذرت
- نماتد غیرمهاجر ایرانی
- درس چهارم: رابطه نماتدهای انگل گیاهی با سایر بیمارگرها
- عمل متقابل با نماتدها
- عمل متقابل با قارچ ها
- عمل متقابل با باکتری ها
- عمل متقابل با ویروس ها
- عمل متقابل با همزیست های ریشه
- عمل متقابل با حشرات
- درس پنجم: کاربرد روش های مولکولی در شناسایی نماتدها
- درس ششم: مدل سازی تراکم جمعیت و خسارت نماتدها
- درس هفتم: مکانیزم مقاومت به نماتدها
- درس هشتم: قرنطینه در نماتدهای گیاهی
مفید برای رشته های
- گیاه پزشکی