کار در ترکیه ( شرایط کار،بازار کار، و تجربیات افراد شاغل)

سلام بر همه ی دوستان. امید بر آن است که ایام بکام همه باشد و هرکسی صرفا برای پیشرفت و ترقی ترک وطن کند نه برای فرار از شرایط و اوضاع نابسامان.

به دلیل دریافت سوالات فراوان در خصوص شرایط کار در ترکیه از جانب دوستان خودم، بر آن شدم که تجربیات شخصی خودم رو اینجا بیان کنم و هر یک از دوستان نیز می توانند در این تاپیک به بیان تجربه های شخصی خودشون بپردازن تا دیگران مجبور به تجربه ی همان تجربه ها نشوند. البته بایستی در نظر داشت که هیچ اتفاقی هرگز به شکل قبل نمی افتد و صرفا این تجربیات شما را برای مواجه با اتفاقات مشابه آماده می کند. در نظر داشته باشیم که شرایط و قابلیت های هر شخص، نقطه ی شروع، تجارب قبلی و پشتوانه ی هر کسی با دیگری متفاوت بوده و نمی توان با قیاس استقرایی خود با دیگران به نتیجه ی منطقی و واقع بینانه رسید.

بسان همه ی کشور ها، بازار کار هر رشته ی تحصیلی با دیگری متفاوت است. یعنی ممکن است برای رشته ی مثلا مهندسی برق بازار کار در یک کشور عالی، و در دیگری زیاد جالب نباشد. تجربه ی شخصی بنده در ترکیه حاکی از آن است که بازار کار رشته های فنی و مهندسی بجز در مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی، نسبت به رشته های نظری مانند مالی، مدیریت، حسابداری زیاد جالب نیست. البته برای تکنسین ها اوضاع کمی بهتر از مهندسی بوده (صرفا طراحی یا تحقیق توسعه) و بازار کار نسبتا گسترده تری دارند. در بین مهندسی ها هم، شاهد بازار کار خوبی برای رشته ی مهندسی کامپیوتر و مهندسی صنایع بوده ام. این دید شخصی و تجربه من هست.

در حالت کلی فاکتور هایی که در امر جذب شما میتوانند تاثیر بسزایی داشته باشن شامل موارد زیر می شوند:

• داشتن تحصیلات در ترکیه
• داشتن گواهی نامه های بین المللی تخصصی مثل PMP, CFA, ...
• تسلط کامل بر زبان انگلیسی برای شرکت های بین الملی مثل زیمنس، بوش، فیلیپس...
• داشتن سابقه ی کار مرتبط با رشته و فیلد مورد نظر
• اشنایی به زبان ترکی استانبولی (حداقل در گفتار)
• داشتن کارت افامت (نه ویزای کار. چون ویزای کار رو شرکت بایستی برای شما اقدام کند)
• نوشتن یک رزومه با فرمت و محتوای استاندارد به دور از اغراق و حاشیه پردازی
• حضور در مصاحبه ها با اعتماد به نفس و نه حالت نیازمند...

نکته ی حائز اهمیت در خصوص ویزای کار و مزایای قانونی:
ویزای کار چیزی نیست که خوتون برید و دنبالش بیافتید. اگر در حین مصاحبه از شما بپرسند که ویزای کار دارید یا نه این نشانگر این است که آن شرکت دانش منابع انسانی کافی در خصوص اتباع خارجی ندارد وباید توضیح دید که ویزای کار صرفا از جانب کارفرما قابل اخذ بوده و چندان مشکل نیست. دقت کنید که برای اینکه شرکت قادر به اقدام برای ویزای کار شما باشد، شما باید کارت اقامت موقت یا دائم (توریستی، دانشجویی و ...) در ترکیه را داشته باشید. بعبارت دیگر کد ملی ده رقمی که برای خارجی ها با 99 شروع میشود برای این پروسه لازم است که در این صورت هیچ هزینه ای برای شما نداشته و صرفا بعهده ی کارفرما می باشد. در غیر این صورت باید از کشور خوتون و از طریق کنسولگری اقدام کنید که هم زمان بیشتری می طلبد و هم هزینه زیاد به عهده ی خودتان خواهد گذاشت که بیشتر شرکت ها مایل به جذب افراد با این شرط نیستند مگر تخصص شما برای آنها حیاتی باشد...؛ دقت کنید اگر کار مهندسی انجام می دهید، برای سهولت و تسریع در گرفتن ویزای کار، در فرم درخواست نوع شغل رو مهندسی ننویسن چون باید مدرک شما رو معادل سازی کنن و ببرن برای نظام مهندسی که پروسه ی سخت و زمان بری هست. می تونن از عناوین کلی مانند مدیر پروژه و یا کارشناس فروش و... استفاده کنند.

-نکته دیگر در خصوص شرایط کار اتباع خارجی، حداقل دستمزد معادل سه دوم حداقل حقوق تعیین شده برای یک فرد محلی می باشد. بعبارت دیگر اگر حداقل دستمزد برای یک فرد محلی 1300 لیر باشد، برای اتباع خارجی 1950 لیر خواهد بود. این برای تشویق کارفرمایان برای جذب نیروی داخلی می باشد. با جذب قانونی شما بعنوان پرسنل، شما از مزایابی بیمه تامین اجتماعی ترکیه SGK بهره مند میشید که می تونید بطور رایگان از همه ی بیمارستان ها و مراکز درمانی دولتی استفاده کنید. برخی شرکت ها در کنار آن بیمه خصوصی هم میدن که همون بیمه تکمیلی خودمونه.

-دقت کنید که قرار داد، شرایط، مزایا و ویزای کارتون رو اول کار بصورت کاملا شفاف طی کنید. وگرنه راه رو برای تضیع حق تون برای شرکت یا دولت باز میزارید. بدون رو درواسی و مودبانه ازشون بپرسید و از حق و حقوقتون مطلع بشید. حتی واسه پدر خودتون هم بصورت قول شفاهی و وعده و وعید کاری انجام ندید. در دنیای حرفه ای قانون و روال استاندارد حرف میزنه، نه اعتماد و ریش سفیدی. پس حرفه ای برید جلو، که حتما فرد مقابل هم از این رفتار شما خوشش خواهد آمد. هزینه ی ویزا بعهده ی شرکت است، زیر بار آن نروید.

-اگر بیش از یک سال در شرکتی مشغول بکار شدید، و شرکت قصد تعدیل نیرو داشته باشه (در صورتی که شما استعفا ندهید)، بایستی به شما "تضمینات" یا همون پایان کار خودمون رو حدودا به ازای هر سال تجربه، یک حقوق رو بپردازد (البته فارغ از میزان حقوق، سقف آن هر ساله مشخص می شود). دقت کنید که روز تسویه فرم استعفا رو امضا نکنید بجای فرم تعدیل نیرو چون حق گرفتن تضمینات رو از خودتون سلب می کنید. البته برخی شرکت ها علاوه بر ان پکیج هایی برای حسن انجام کار هم میدن که اختیاری هست اون...

-همیشه حقوق شما باید به حساب بانکی که شرکت نیز در افتتاح آن می تواند کمک کند بایستی واریز شود. هرگز حقوق رو دستی قبول نکنید.

-قانون کار برای هر هفته حدودا 45 ساعت می باشد. و مرخصی سالیانه برای سابقه کار کمتر از 5 سال حدودا 14 روز در سال می باشد.

-اگر قصد تعدیل شما رو داشته باشن، باید 14 روز کاری از قبل به شما اطلاع بدن ویا میتوانند معادل حقوق 14 روز رو به شما بدهند و همان روز تسویه کنید.


نحوه ی جستجوی موقعیت شغلی

• سایت کاریابی ترکیه : http://kariyer.net
• سایت خود شرکت ها؛ بالاخص شرکت های بین المللی
• پوزیشن های منتشر شده توسط شرکت ها در لینکدین
• ایجاد پروفایل در شرکت های کاریابی مانند michael page
• داشتن معرف شاغل در شرکت ها

بنده شخصا هر سه شرکتی که جذب شدم ( دو شرکت ترک و یک شرکت آمریکایی) از طریق سایت کاریابی خود ترکیه یا همون بود. توصیه میشه یک رزومه انگلیسی خوب در این سایت ایجاد کنید. چون شرکت ها خودشون هم از دیتابیس این سایت برای جذب استفاده می کنند.

-برای نوشتن روزمه از سایت های انلاین ویا نرم افزار های اماده استفاده کنید. من شخصا از نرم افزار تلفن همراه Resume Star استفاده می کنم. دوستان موقع نوشتن روزمه دقت کنید شلوغ پلوغ نکنید؛ چون اگر کسی که روزمه رو میخونه حس کنه که قصد فریب یا فرافکنی دارید، همون اول میزاره کنار. علاوه بر ان، اگر کار تحقیق توسعه ویا لابراتواری نمیکنید، داشتن دکتری می تواند از عوامل رد شدن شما بخاطر Over Qualify بودن بشه. پس دکتری و با احتیاط ذکر کنید.


امید وارم این تجارب مفید واقع بشه برای شما و در نظر داشته باشید قوانین و مقررات در ترکیه مدام در حال بروزرسانی هستن و می تونن تغییر کنند. توصیه من به شما این می تونه باشه که بشینید از اینترنت بخونید. خوشبختانه افشای اطلاعات و دیتابیس های دولت و شرکت ها و دانشگاها در ترکیه به نحو احسن انجام میشه و با جزئیات هرچه تمام اطلاعات رو منتشر می کنند. از این نکته غافل نشید.
از سایر دوستان هم دعوت میشه تجارب خوشون رو به اشتراک بزارن تا همفکری و هم اندیشی باعث پیشرفت همه مون بشه.

با ارزوی موفقیت و سلامتی برای همه ی دوستان.