با آتش آب بازی نکنیم

روزنامه امروز خراسان جنوبی چاپ بیرجند روز دوشنبه 18 مرداد 1395 یادداشتی با عنوان « با آتش آب، بازی نکنیم ...! » را در شماره 3129 خود منتشر کرد. در ادامه این یادداشت به قلم محمد راعی فرد آمده است: هیدروپولتیک ترکیبی متوازن از دو واژه آب و سیاست است که تأثیر و نقش آفرینی منابع آب بر روابط سیاسی کشورها را مورد مطالعه قرار می دهد. افزایش تقاضا برای مصرف آب و مدیریت ضعیف منابع آب موجبات تنش بر سر استفاده از منابع آب هم در درون کشورها و هم در روابط بین کشورها را فراهم کرده است. بیش از 45 درصد از خشکی های زمین و 60 درصد از کل آبهای شیرین این کره خاکی توسط 276 حوزه آبریز مشترک وابسته است. کمبود منابع آب، صنعتی شدن جوامع، افزایش مصرف سرانه و چالش عظیم تغییرات اقلیمی باعث شده که رقابت ها بر سر بهره برداری بیشتر از این منابع مشترک بطور چشمگیری افزایش یابد. این که آب بر خلاف نفت هیچ جایگزینی ندارد، جنگ قرن بعد در خاورمیانه جنگ بر سر نفت نخواهد بود، جنگ آب خواهد بود. ما در جهانی زندگی می کنیم که آب همواره به عنوان یک موضوع حساس مطرح بوده است، کمبودی که هرساله بیشتر می شود. در حال حاضر بسیاری از انسانها در کشورهای در حال توسعه از آب کافی برای برآوردن نیازهای اصلی خود محروم می باشند. پیش بینی می شود که تا سال 2050 میلادی حدود 563 میلیون نفر بر جمعیت هند و 187 میلیون نفر به جمعیت چین که در زمره فقیرترین کشورهای جهان به لحاظ کشاورزی قلمداد می شود، افزوده می شود که در حال حاضر نیز با مشکلات عدیده ای در زمره تأمین منابع آب مواجه هستند. کشورهایی نظیر مکزیک، مصر و ایران نیز با افزایش مواجهند و بر اساس پیش بینی سازمان ملل جمعیت آنها نیز تا سال 2050 حدود 50 درصد افزایش جمعیت خواهد یافت و این در صورتی است که منابع آب جهان با وجود رشد جمعیت رو به کاهش است و بسیاری از کشورها با کمبود آب مواجهند. جنگ آینده، جنگ سلطه و یا جنگ نفت نیست، شاید انرژی، بحران روز باشد، اما جنگ انرژی نیست. جنگ آینده در زوال دینی، جنگهای قومی و مذهبی نیست، در عطش تشنگی در گرمای روز افزون زمین در تغییرات اقلیم و رشد جمعیت است. جنگ، جنگ آب است ! آب از دیرباز عامل نزاع آدمیان بوده است و با روند کاهش آب شیرین و آلودگی آب تلاش بشر برای دستیابی به این مایع حباتی بیشتر و جدی تر از گذشته شده و دور از ذهن نیست تا جنگهای آینده جهان بر سر منابع آب صورت گیرد هرچند که هم اکنون نیز می توان نمونه هایی از آن را مشاهده کرد. در پنجاه سال گذشته 37 مورد خشونت بین کشور ها بر سر آب گزارش شده است که همه آنها جز 7 مورد مربوط به خاورمیانه بوده است. جهان در حال جنگ بر سر آب است،آب را نفت آینده می دانند. مناقشه بر سر آب معمولا به صورت کوچک و محلی آغاز می شود که با کمتر شدن این مایه حیاتی اعتراضات مدنی وسعت بیشتری خواهد گرفت. در سوریه جرقه ابتدایی درگیری ها در شهر درعا به دلیل تقسیم ناعادلانه آب توسط فرماندار شهر بود که منجربه درگیریهای طایفه ای شد، بعدها به دلیل ناکارآمدی های اجتماعی داعش سربرآورد، این اولین جرقه جنگ داخلی سوریه بود. جنگ بین النهرین، نقش و درگیری ترکیه و داعش، مشکل رودخانه یانگ تسه چین، درگیری های کشور کنگو در رابطه با رودخانه نیل، خشک شدن افغانستان، درگیری های هند و پاکستان در کشمیر و در نهایت درگیریهای رژیم صهیونیست و فلسطینیان همه و همه درگیریهای بر سر آب است. آب همان نفت هزاره بعدی است. شرایط آبی ایران نه تنها خوب نیست بلکه بحرانی و وخیم است، این حقیقتی است که طی سالهای گذشته و در پی هشدارهای برخی کارشناسان و خشک شدن پی در پی سدها و تالاب های کشور همگی کمابیش به آن پی برده ایم. با وجود سر بیرون آوردن غده خشکسالی، کم آبی بسیاری از مناطق کشور و حتی شهرهای شمالی و سرسبز را نیز گرفتار ساخته، این مشکل بدون شک حاصل نه یک سال که مدتهای مدید و طولانی بی توجهی و بی تدبیری در سیاستگذاری و مصرف این نعمت است. آب ایران اکنون در شرایطی قرار دارد که به گفته بسیاری از کارشناسان بی اعتنایی به وخامت اوضاع آن در آینده نه چندان دور کشور را با فاجعه ای زیست محیطی درگیر خواهد کرد. سهم اندک مصرف مردم در چرخه آب به ما اجازه نمی دهد که آنها را در معرض اتهام قرار دهیم و از کسانی که خود باعث و بانی سیاستهای آبی غلط هستند بخواهیم تقصیر خود را پذیرفته و الگوی مصرف خود را اصلاح کنند !! جنگ پراکنده آب در ایران هم اکنون به گونه خزنده و آرام شروع شده و فقط اخبار آن منتشر نمی شود. در حال حاضر این جنگ بصورت پراکنده رخ می دهد اما تا پنج سال آینده شاهد جنگ فراگیر آب در داخل شهرها و بین مناطق و استانها خواهیم بود. این خطری است که امنیت ما را تهدید می کند و سیاستمداران چشم خود را بر روی آن بسته اند. اگر الگوی مصرف مردم ما در جایی خراب شده است این حکمرانی غلط آب است که آن را خراب کرده، مردم برای سه هزار سال می دانستند چگونه آب را مصرف کرده و به تعادلی پایدار در طبیعت برسند. میانگین میزان بارش در کشور حاکی از آن است که طی 30 سال گذشته میزان بارش تفاوت زیادی با سی سال پیش از آن نداشته و حتی آسمان نیز در حق ما جفا نکرده است ولی نظامی ناکارآمد و بی تدبیر در حوزه حکمرانی آب به راحتی فرهنگ آبی سه هزار ساله را بر باد داده است و اکنون اقدام به زیر سوال بردن جامعه و فرهنگ می کنند. بحران آب اکنون به بیماری در شرف تشنج و ورود به کمایی مرگبار شبیه است. 2047/3215/ منبع - copyright

Let's block ads! (Why?)