مقياس و واحدهاي اندازه گيري در نقشه

همانطور که در تعاريف مقياس مطرح شد، کسر مقياس همواره به شکلي نوشته مي شود که صورت آن عدد يک و مخرج کسر آن تعداد دفعاتي است که منطقه مورد نظر جهت تبديل به نقشه کوچک شده است، براي اعداد مقياس اعم از متريک يا غيرمتريک واحد مشخصي در نظر گرفته نشده است، بدين معني که در واقع مقياس ظرفي است که مظروف آن هر واحدي مي تواند باشد. براي مثال مفهوم مقياس ۱:۱۰۰۰۰ يعني هر سانتيمتر روي نقشه معادل ده هزار سانتيمتر در روي زمين و يا هر اينچ روي نقشه معادل ده هزار اينچ روي زمين و….
در کشور امريکا بيشتر از واحد غيرمتريک که شامل يارد و فوت و اينچ و… است استفاده مي شود، خصوصاً جهت مشخص کردن واحدهاي مقياسهاي خطي که کاملاً با مفهوم و مشخص باشد، ولي در اغلب نقاط جهان در تهيه نقشه ها از سيستم متريک در مقياسها بهره مي گيرند، مانند کشور انگلستان که جهت تهيه نقشه هاي اجرايي سيستم متريک ترجيح داده مي شود.
در جدول زير طولهاي معادل نقشه اي و زميني را بر حسب سيستم متريک مورد مطالعه قرار مي دهيم.



نوع مقياس
طول معادل يک سانتيمتر فاصله در روي زمين
طول معادل يک ميليمتر فاصله نقشه اي


۱:۱۰۰۰
۱۰ متر
۱ متر


۱:۲۰۰۰
۲۰ متر
۲ متر


۱:۲۵۰۰
۲۵ متر
۵/۲ متر


۱:۵۰۰۰
۵۰ متر
۵ متر


۱:۱۰۰۰۰
۱۰۰ متر
۱۰ متر


۱:۲۵۰۰۰
۲۵۰ متر
۲۵ متر


۱:۵۰۰۰۰
۵۰۰ متر
۵۰ متر


۱:۱۰۰۰۰۰
۱۰۰۰ متر
۱۰۰ متر


۱:۲۵۰۰۰۰
۲۵۰۰ متر
۲۵۰ متر


۱:۵۰۰۰۰۰
۵۰۰۰ متر
۵۰۰ متر


۱:۱۰۰۰۰۰۰
۱۰۰۰۰ متر
۱۰۰۰ متر (يک کيلومتر)



همانطور که در قسمتهاي گذشته مطرح شد، در نقشه هاي ساير کشورهاي جهان، مقياس به صورت غيرمتريک عنوان مي شود، بنابراين جهت آشنايي و استفاده از آنها بهتر است که سيستم مقياسهاي غيرمتريک را به سيستم متريک تبديل نماييم. جدول زير نشان دهنده انواع واحدهاي مستعمله و نحوه تبديل آنها به يکديگر را نشان مي دهد.



۱۷۶۰ يارد
مايل


۳ فوت
يارد


۱۲ اينچ
فوت


۵۴/۲ سانتيمتر
اينچ


۵۲۸۰ فوت
مايل


۴۸/۳۰ سانتيمتر
فوت


۳۷/۳۹ اينچ
متر


۲۸۰۸/۳ فوت
متر


۰۲۵/۰ متر
اينچ


۱۶۰۹ متر
مايل