معرفی رشته روانشناسی
یکی از رشته‌هایی که در بین خانم‌ها طرفداران بسیاری دارد #رشته_روانشناسی است. رشته‌ای که گاهی به درستی از تعریف آن اطلاعی نداریم و آن را با برخی موضوعات دیگر یکی می‌دانیم. این خلط موضوعات هم باعث شده کتاب‌هایی بسیار با عنوان روانشناسی و با تیراژ بالا فروخته شود اما محتوایی با این موضوع در آن یافت نشود. بنابراین برای ممانعت از چنین اشتباهی ابتدا به تعریف این علم می‌پردازیم. #روانشناسی شاخه‌ای از علوم زیستی است که هم به مطالعه رفتار قابل مشاهده می‌پردازد و هم به فهم و درک فرآیندهای ذهنی که قابل مشاهده نیستند و بر اساس رفتار و یا واکنش‌های عصبی- زیست شناختی استنباط می‌شوند. به بیان جزئی‌تر این رشته در دو بخش است: • فرآیند رفتار رفتار به فعالیت‌ها و اعمالی اشاره دارد که مانند صحبت کردن و راه رفتن قابل مشاهده و قابل اندازه گیری است. • فرآیند ذهنی فرآیندهای ذهنی به اعمالی اشاره دارد که به صورت مستقیم قابل دیدن و درک کردن نبوده و نمود آنها را می‌توان در رفتار مشاهده کرد، مانند تفکر و یا هیجان و ترس. در حقیقت کلیت این رشته به بررسی وضعیت انسان می‌پردازد و شامل چهار گرایش در مقطع کارشناسی و شش گرایش در مقطع کارشناسی ارشد است: #گرایش‌های_روانشناسی در مقطع کارشناسی با عنوان گرایش بالینی، آموزش کودکان استثنایی، صنعتی و سازمانی و در نهایت عمومی است. • روانشناسی بالینی روانشناسی بالینی خدمات تشخیص و درمانی (روان درمانی) را به افرادی که دچار رفتارهایی نا‌بهنجار مانند افسردگی، اضطراب، وسواس و غیره هستند ارائه می‌دهد. البته این خدمات در سه زمینه تشخیص، درمان و پیشنهاد روش‌هایی برای پیشگیری از معضلات و نابهنجاری‌های رفتاری ارائه می‌گردد. • کودکان استثنایی روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی به کاربرد یافته‌های روانشناسی در رابطه با کودکان استثنایی (تیزهوشان و معلولین جسمانی) اشاره دارد. • روانشناسی صنعتی روانشناسی صنعتی و سازمانی یافته‌های روانشناسی را در تمام محیط‌های کاری به کار می‌برد. یعنی درباره این که محیط کار باید چگونه باشد تا بهترین بازدهی را داشته باشد و یا چه متغیرهایی در ارتباط بین کارفرما و کارگر موثر است و چه عواملی باعث عدم تفاهم بین کارفرما و کارگر می‌شود را مطالعه می‌کند. • روانشناسی عمومی روانشناسی عمومی نیز به مطالعه کلیات روانشناسی می‌پردازد. اما دروسی مشترکی که بین این گرایش‌ها وجود دارد روانشناسی عمومی، علم‌النفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی، آمار توصیفی، فیزیولوژی عمومی، کلیات فلسفه، مبانی جامعه‌شناسی، روانشناسی احساس و ادراک، متون روانشناسی به زبان خارجی، آمار استنباطی، روش تحقیق در روانشناسی، روانشناسی فیزیولوژیک، روانشناسی تجربی، روانشناسی رشد و... است. و حالا به سراغ این رشته در مقطع کارشناسی ارشد می‌رویم. همانطور که در بالا اشاره شد رشته روانشناسی در مقطع ارشد از شش گرایش با عناوین روانشناسی عمومی، روانشناسی بالینی، روانشناسی بالینی کودک و نوجوان، سنجش و اندازه‌گیری یا روانسنجی، روانشناسی صنعتی و سازمانی و روانشناسی خانواده درمانی مورد بررسی است. اما بازار کار این رشته تحصیلی در ایران با سایر کشورها متفاوت است. یعنی تفکیک زمینه‌های شغلی بین گرایش‌ها وجود ندارد. بازار کار در همه گرایش‌های ذکر شده یکسان است به جز دو گرایش روانشناسی صنعتی و سازمانی و سنجش و اندازه‌گیری یا روانسنجی. با مدرک کارشناسی و با نگاهی واقع‌گرایانه نمی‌توان توقع یافتن شغلی ایده‌آل را داشت. کسانی که تا این مقطع تحصیل کرده‌اند می‌توانند در مهد‌کودک‌ها به عنوان مربی مشغول به کار بشوند. اما با مدرک کارشناسی ارشد: • کارشناس مراکز دولتی مانند بهزیستی، شهرداری، نیروی انتظامی، سازمان زندان‌ها- کانون اصلاح و تربیت • مدرس در واحدهای کوچک دانشگاه آزاد و یا دوره های فراگیر و یا موسسات آموزش عالی آزاد • دبیر یا مشاور در مدارس • تأسیس مهدکودک با مجوز از سازمان بهزیستی • تاسیس سرای سالمندان با مجوز از سازمان بهزیستی • روانشناس در کلینیک‌های درمان اعتیاد • مشاور در کلینیک‌های مشاوره‌ای مربوط به کار درمانی • تاسیس کلینیک مشاوره بعد از احراز شرایط • و... احراز شرایط ذکر شده منوط به هشتصد ساعت کارآموزی در مراکز دارای مجوز رسمی، تاییدیه از اساتید رشته و... و سپس دریافت مجوز از سازمان نظام روانشناسی است. اما با مدرک کارشناسی ارشد در گرایش روانسنجی، فرد به عنوان یک متخصص در طراحی و ساخت آزمون‌های جدید، استاندارد کردن آزمون‌های موجود و تفسیر دقیق نتایج آزمون‌های انجام شده قادر به فعالیت است. در گرایش شخصیت و صنعتی و سازمانی زمینه اصلی کار در مراکز صنعتی و کارخانه‌ها به منظور گزینش نیروهای مناسب با شغل و به کار‌گیری روش‌هایی جهت افزایش بهره‌وری و در سمت‌های زیر است: • مسئول کارگزینی • مسئول منابع انسانی • مسئول برنامه‌ریزی نیروی انسانی • مسئول بالندگی سازمانی • مسئول تحقیق و توسعه منابع انسانی • مسئول روابط کارکنان • آموزش کارکنان • و ... اما در ایران این گرایش کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد و فارغ‌التحصیلان این گرایش هر چند اندک هستند اما به ندرت موفق به یافتن شرایط کاری متناسب با گرایش خود می‌شوند . ویژگی‌های که یک فرد باید در خود داشته باشد تا بتواند در این رشته حضور و برای آینده شغلی خود روی آن حساب باز کند موارد زیر است: • خوب صحبت کردن • داشتن قوه تخیل قوی • داشتن قدرت ابتکار • اعتماد به نفس • صبر و حوصله • جذابیت‌های فردی • هوش البته دو گزینه هوش و اعتماد به نفس از همه مهمترند. اما اگر به طور کلی می‌خواهید وارد این رشته شوید باید به ارتباط با انسان‌ها علاقه‌مند باشید و از آن مهمتر درباره انسان‌ها کنجکاو بوده و تمایل به حل مشکلات و یاری دادن آنها باشید. فردی که تصمیم دارد وارد این رشته شود باید نسبت به اطراف و جامعه خود دید عمیقی داشته باشد تا بتواند ظرافت‌های رفتاری افراد را درک کرده و در نهایت به ویژگی‌های روانی افراد پی ببرد. اما این نکته را به شما که یک خانم جوان هستید و قصد انتخاب رشته دارید خاطر نشان می‌کنیم: در این رشته به خصوص در کارهای کلینیکی یعنی تشخیص و درمان اختلالات به طور مستقیم با درد و رنج مردم در ارتباط هستید همانطور که یک پزشک در ارتباط مستقیم با این مسائل است. کسی از فرط خوشی به سراغ شما نمی‌آید . پس باید قدرت و صبر و تحمل زیادی داشته باشید زیرا می‌خواهید به آنها کمک کنید. باید ببینید این رشته را با تمام این سختی‌هایی که دارد می‌توانید ادامه دهید یا ممکن است به حدی دل نازک باشید که با دیدن کوچکترین مشکلی بهم بریزید و قادر به ادامه کار نباشید. البته این رشته دارای مزایایی هم بوده که شاید برای شما جالب باشد از جمله اینکه نسبت به دیگران بهتر مشکلات درونی، فکری و رفتاری خود را تشخیص می‌دهید و همین آگاهی می‌تواند در روابط با همسر، فرزندان و دیگر افراد موثر واقع شود. در پایان بار دیگر شما را به تفکر عمیق راجع رشته‌ای که قصد انتخابش را دارید توصیه می‌کنیم تا با توجه به توانایی‌ها و استعدادهایی که دارید بهترین رشته را انتخاب نمایید.
