شکل‌گیری هویت جنسی
"مرد که گریه نمیکنه"، "دختر باید سنگین و رنگین باشه"، یا "این ادا و اطوارهای دخترونه رو در نیار" جملاتی هستند که به احتمال زیاد خوب به خاطر داشته و بسیاری از آنها را در طول زندگیمان از زبان افراد مختلف شنیده‌ایم. در حقیقت والدین، پدر بزرگ و مادر بزرگ، خواهرها و برادرها و دیگر اطرافیان ما با گفتن این جملات خواسته یا ناخواسته به ما کمک کردند تا #هویت_جنسی ما شکل بگیرد. آنها بر اساس مفاهیم و اندیشه‌هایی که از قبل داشته‌اند، تفاوت‌هایی را بین دو جنس قائل بوده‌اند و بر اساس این عقاید و نظرها (درست یا غلط) با ما رفتار کرده‌اند و همین موضوع امر مهمی است که قصد داریم در این یادداشت به آن بپردازیم. • جنسیت سوالی که وقتی فرم‌های شناسایی را پر می‌کنید بعد از نام و نام خانوادگی از شما پرسیده می‌شود. #جنسیت به خصوصیات جنسی زیستی، دستگاه تناسلی، ترکیبات هورمونی، غدد جنسی و خصوصیات ثانویه جنسی گفته می‌شود. • هویت جنسی هویت جنسی به احساس مردانگی یا زنانگی گفته می‌شود. این هویت یک حالت روانشناختی است که نمایان‌گر احساس فرد از مذکر یا مونث بودن خود بوده و تقریبا هر کودکی تا حدود 3 سالگی اعتقاد محکمی در مورد مونث یا مذکر بودن خود پیدا می‌کند اما حس مردانگی یا زنانگی فرد هنوز کامل نیست و باید کامل شود. • شکل‌گیری هویت جنسی هویت جنسی در اثر مجموعه عواملی مانند الگو‌برداری‌های بی‌شمار از اعضای خانواده، معلمان، دوستان ، نگرش های والدین ، فرهنگ موجود و دستگاه تناسلی خارجی پدید می‌آید. در حقیقت افراد معمولا با جنسیت خود همانندسازی کرده و تقریبا حس مطمئنی از هویت خود پیدا می‌کنند، یعنی به هویت جنسی پایدار دست می‌یابند. • اهمیت هویت جنسی در فرآیند جامعه‌پذیری لازم است فرد به جنسیت خود کاملا پی ببرد چرا که این امر او را در یادگیری رفتارها و مهارت‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی یاری می‌دهد. به او می‌آموزد که چه نوع فعالیت‌هایی متناسب با جنسیت اوست و جامعه (خانواده، همسالان و دیگر افراد جامعه) چه انتظاراتی به سبب تعلق او به یکی از دو گروه جنسی از وی دارد. به اعتقاد بعضی از متخصصان درک این مطالب (تعلق به گروه جنسی خاص) کودک را در فرایند یادگیری و ایفای نقش جنسی یاری می‌دهد. کسب هویت جنسی از سوی کودکان نشانی از بروز نوعی خود‌آگاهی در مورد جنسیت است. بسیاری از اوقات هویت جنسی به دلیل رعایت شرم و حیا، نبود اطلاعات کافی والدین و کمبود آموزش رسمی در این خصوص به صورت پنهانی شکل می‌گیرد. در نتیجه بسیاری از خانواده‌ها اطلاع کافی در خصوص اهمیت شکل‌گیری درست آن ندارند. اما سوال مهم این است که چه کارهایی انجام دهیم تا هویت جنسی کودکمان به درستی شکل بگیرد؟ • شناخت از مراحل رشد کودک کودک مراحل مختلفی از رشد و تکامل را پشت سر می‌گذراند. او بدن و محیط خود را در این تجربه بیش از پیش می‌شناسد. اگر بتوانید هر یک از مراحل رشد و نیازهای هر مرحله را به خوبی بشناسید، می‌توانید زمینه رشد بهنجار کودک را فراهم کنید. • پذیرش جنسیت کودک جنسیت فرزند خود را آن چنان که هست بپذیرید (نه آن چنان که آرزو دارید باشد). بسیاری از والدین به خاطر اینکه خواهان فرزند پسر بوده اما دختر‌دار شده‌اند، حاضر نیستند با او مانند یک خانم رفتار کنند و یا والدینی که خواهان فرزند دختر بوده اما پس از پسر‌دار شدن با او مانند دختری که آرزویش را داشته رفتار می‌کنند. • نظارت کافی دوستان و گروه همسالان، نوع بازی و اسباب بازی‌ها، زمان و مکان‌ها و حتی نوع کارتون و انیمیشن‌ها، همچنین نقشهایی که کودک در بازی ایفا می‌کند را آگاهانه تحت نظارت داشته باشید. در خصوص سلامت اندامهای جنسی فرزند خود از مشاوره و توصیه های پزشکان متخصص و متعهد کمک بگیرید. سعی کنید تا جای ممکن اسم مبهم که جنسیت فرد را به صورت واضح مشخص نمی‌کند انتخاب نکنید. هنگام رفتار یا صحبت کردن شبیه جنس مخالف (اگر این رفتار مکرر و در مدت طولانی انجام می‌شود) تشویق افراطی انجام ندهید. بدانید نداشتن اطلاعات و آگاهی در مورد کنجکاوی جنسی کودکان باعث می‌شود که آنها پاسخ صحیحی برای سوالات خود نیابند و چه بسا دچار خطا شوند. پس سعی کنید با افزایش اطلاعات خود به سوالات آنان پاسخ درست و متناسب با سن آنها بدهید. در پایان به شما توصیه می‌کنیم: • نوع پوشش، لوازم آرایشی، پیرایشی و بهداشتی کودک را با توجه به سن و جنسیت او کنترل کنید. • با توجه به وسعت مالی و سن کودک، وسایل شخصی و اتاق او را جدا کنید. • اطلاعات لازم درخصوص هویت جنسیتی (نه فقط مسائل جنسی) را از کتاب های معتبر و متخصصان این حوزه به دست آورید و با دختر یا پسر خود به تناسب سن، گفتگو کنید تا سراغ افراد دیگر برای یافتن پاسخ‌های سوالات و برطرف کردن نگرانی‌هایش نرود. مورد تجاور قرار گرفتن کودکان پسر یا دختر توسط بزرگسالان اعتماد به نفس و رشد هویتی آنها را با مشکل مواجه خواهد کرد. همچنین ممکن است نبود حضور یا نبود یکی از والدین به عنوان الگو، در سن حساس زیر شش سالگی و زمان بلوغ منجر به مشکلات متعدد در هویت جنسی فرزندان شود. بنابراین در این موارد از مشاوره افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید. یادتان باشد اختیار نوع جنسیت، در حیطه انتخاب فرد نیست. پس هیچ کدام از جنسیت‌ها نه در خور سرزنش و نه در خور ستایش‌اند و این شما و جامعه هستید که باید نوع برخورد با هر کدام را بدون هیچ تحقیر و توهین و تمسخری در پیش بگیرید.
