از: الیزابت پرتجان،
سعید خاوری نژاد (مترجم)
ناشر: سوره مهر
تعداد صفحات: ۳۰۵
زبان: فارسی
تاریخ انتشار: ۱۳۹۲
شابک: 978-600-175-373-2
سخن‌گفتن از «مفاهیم زیبا» و «زیبایی» هیچ‌گاه، کاری ساده نبوده است. بشر
در گذر هزاره‌ها، به‌ویژه سده‌های گذشته و با توجه به معیارهای متعدد و
متنوع، از علاقۀ شخصی گرفته تا اوضاع زمان و شاخص‌های بسیار دیگر، تعاریفی
گوناگون در‌این‌زمینه بیان کرده است. این مسئله، خود، در قراردادی‌بودن
تعاریفی ریشه دارد که در اعصار مختلف، از استنباط‌های افراد گوناگون و
جریان‌های فکری‌اعتقادی، تأثیر پذیرفته‌اند. اثر حاضر نیز با اشاره به آرای
تنی چند از متفکران هنریِ تأثیرگذار در هر عصر، می‌کوشد دربارۀ سیر تحول
معنای «مفاهیم زیبا» و «زیبایی» در هنر اروپا، به‌ویژه حوزۀ نقاشی در
محدودۀ زمانی دویست‌ساله، توضیحاتی ارائه کند. دامنۀ این سیر از کشور آلمان
در قرن هجدهم آغاز می‌شود و با گذر از فرانسه در قرن نوزدهم و همچنین
انگلستان در دوران ویکتوریایی، به مدرنیسم در قرن بیستم می‌رسد.
فصل اول به آلمان در قرن هجدهم و افرادی همچون وینکلمن و کانت می‌پردازد.
در این فصل، تعریف اثر زیبا ازنظر وینکلمن، پایه‌گذار حوزۀ تاریخ هنر،
مبنی‌بر لزوم مطابقت آن با هنر یونانی، شرح داده شده و در ادامه، به تعریف
ویژگی‌های شیء زیبا از دید کانت، مبدع زیبایی‌‌شناسی، پرداخته می‌شود. فصل
دوم بر فرانسۀ قرن نوزدهم تمرکز دارد و ضمن بیان تأثیر زیبایی‌‌شناسی
آلمانی بر افکار فرانسوی، آرای مختلف افرادی همچون استائل، کوزن، کوترمر،
انگر، دولاکروا و گوتیه را دربارۀ ابعاد گوناگون زیبایی و همچنین عبارت
جنجالی «هنر برای هنر» بررسی می‌کند. در پایان، بودلر و افکار وی دربارۀ
زیبایی مدرن ارزیابی می‌شود. در فصل سوم، توجه بر انگلستان در دوران
ویکتوریایی متمرکز است که راسکین، روزتی، سوینبرن و پیتر، افراد شاخص آن در
حوزۀ زیبایی‌‌شناسی‌اند. در این فصل، نخست تأثیرات «هنر برای هنر» بررسی
شد و سپس به «برهنه‌گرایی» توجه می‌شود و در پایان، مقولۀ «فرم و محتوا»
می‌آید. فصل چهارم نیز در ابتدا، به مفهوم «ترک زیبایی» در دوران مدرن در
قرن بیستم و سپس آرای فرمالیستی متفکرانی چون راجر فرای و گرینبرگ و هنر
انتزاعی وی می‌پردازد. سخن آخر نیز موضوع را تا زمان حاضر ادامه داده و به
بحث پایان می‌دهد.
فهرست مطالب
پیشگفتار مترجم
مقدمه
یادداشت‌ها
فصل اول: آلمان قرن هجدهم؛ وینکلمن و کانت.
لائوکون
آپولو بلودره و ونوس مدیچی
وینکلمن و هنر معاصر خود
نقد قوه حکم کانت
کانت و هنر
نبوغ و اصالت
یادداشت‌ها
فصل دوم: فرانسۀ قرن نوزدهم؛ از استائل تا بودلر
زیبایی‌‌شناسی و نظریۀ هنری در فرانسه: استائل، کوزن و کوترمر
انگر و دولاکروا
انگر، گوتیه و هنر برای هنر
بودلر و زیبایی مدرن
یادداشت‌ها
فصل سوم: انگلستان ویکتوریایی؛ راسکین و سوینبرن و پیتر
راسکین و نقاشی ونیزی و روزتی
سوینبرن، پیتر و هنر برای هنر
پرستش بدن
فرم و مضمون
یادداشت‌ها
فصل چهارم: مدرنیسم؛ فرای و گرینبرگ
ترک زیبایی
فرمالیسم فرای
از بی‌غرضی تا احساس زیبایی‌شناختی
کلمنت گرینبرگ و انتزاع آمریکایی
یادداشت‌ها
سخن آخر
یادداشت‌ها
مطالعۀ بیشتر
منابع جدید دربارۀ زیبایی و زیبایی‌‌شناسی
گزیدۀ منابع اصلی
منابع اصلی
منابع کمکی
فهرست تصاویر
معرفی نویسنده
