است.
دشتبان ماجرای یک خانواده روستایی در جنگ
است؛ خانوادهای که پدر و پدربزرگ در آن دشتبان بودهاند و در کنار رود
الوند نزدیک قصرشیرین زندگی میکردند؛ اما جنگ به آنها هجوم میآورد و
مجبور به فرار میشوند و در طول این فرار و ترک دیار، حوادثی پیش میآید که
باعث میشود تا آنها به یک دره و غار پناه ببرند، مدتی آنجا میمانند و
پس از پشت سر گذاشتن حوادثی، داستان در اواسط فصل زمستان پایان مییابد.
راوی این کتاب مثل داستانهای قبلی دهقان، «ناصر» نام دارد که اتفاقات را
در ۱۶ فصل روایت میکند .
بعد از شروع حملات عراق، با شدّت گرفتن
حملات هواپیماهای عراقی و قتل عام مردم و فرار خانوادههای جنگ زده به سمت
دشت ذهاب، پدر ناصر خانواده را در غارسرخ پناه میدهد و خودش برای کمک به
مردم، به صحنههای خونین رویارویی با دشمن متجاوز بر میگردد، اما بعد از
مدتی فرمانده پدر را زخمی و تیر خورده به غار میآورد. حال پدر خوب میشود و
فرمانده دوباره به سراغش میآید و او را برای کمک به مردم با خود میبرد و
به او میگوید: «تو همه جا را میشناسی. کسی را نداریم که کوره راهها را
بلد باشد. باید بیایی کمک مردم.» و به این ترتیب فصل جدیدی از اتفاقات شروع
میشود .
«دشتبان» روایت تلاش آدمها برای زنده ماندن است. در داستان،
آدمهایی هستند که از یک طرف، با طبیعت مبارزه میکنند تا زنده بمانند و از
سوی دیگر با دشمن پیش رو و این نکته تا پایان کتاب مورد توجه بوده و
شاخصه اصلی آن محسوب میشود .
یک از ویژگیهای کتاب بیان گوشهای از تاریخ
دوران جنگ با نیم نگاهی به مسائل عاطفی نوجوانان است، بدیهی است نوجوانهایی که آن روزها را ندیدهاند، با
خواندن این کتاب درد و رنجی که هم میهنهایش در این ایام کشیدهاند و با
فداکاریها و از جان گذشتگیهای آنان آشنا میشود و با آنان همدردی میکند،
با این امید که او را به دنیایی صلح آمیز نزدیکتر نماید.
گفتنی است کتاب «دشتبان» از سوی انتشارات کتاب نیستان در بازار نشر موجود است.