Brand Talks okurlarına selamlar, epeydir yazamadım. Biraz dinlenmek, dinginleşmek ve biriktirmek gerekti. Bugün uzun süredir kafamda demlenen bir konu üzerinde yazacağım. Türkiyedeki GSM operatörlerinin bugünkü durumunu büyük resme bakmaya çalışarak irdeleyeceğim. Bu yazımı henüz yazmayı düşünmüyordum ama bundan birkaç hafta önce FMCG’de çalışan Burcu Hanım’ın bir sorusu üzerine bu yazıyı şimdi yazmak istedim. Öncelikle koltuklarınıza iyi yaslanın epey uzun bir yazı olacak 🙂
GSM sektöründeki rekabet şu anda yakıcı seviyelerde, Turkcell yaklasık %54?lük (34 milyon abone) pazar payıyla bu pastanın en büyük dilimini kendine alıyor, bunu %27 (18 milyon abone) ile Vodafone ve %19 ile Avea (12 milyon abone) takip ediyor. Üç GSM operatörünün bugünkü durumunu ve stratejilerini altında yatan unsurları anlamak için bundan en az 4-5 yıl geriye gidilip resme öyle bakılması gerektiğini düşünüyorum.Önce Turkcell ile başlamak istiyorum. Turkcell 1994 ? 2001 arasında Cüneyt TÜRKTAN ile efsane bir dönem geçirdi. Türktan’ın Genel Müdürlüğü sırasında, Turkcell’in abone sayısı 40 binden 12 milyon 200 bine ulaştı ve şirket, hisseleri New York Borsası’nda işlem gören ilk Türk kuruluşu oldu. Türktan bu dönemde; 1996 yılında Azerbaycan’ın Azercell’ini, 1997 yılında Gürcistan’ın Geocell’ini, 1999’da Kazakistan’ın Kcell’ini, 2000 yılında Moldova’nın Moldcell’ini ve KKTCell’i kurarak bu şirketlere bilgi ve deneyimini aktardı. Türktan, ayrıca 1999’da Dijital Televizyon Digitürk’ü kurdu ve Internet Servis Sağlayıcısı Superonline’ın satın alınma operasyonunu yürüttü. Sonrasında Muzaffer Akpınar (2001-2006) geldi. Akpınar, CEO koltuğunda oturduğu dönemde ciro, kâr ve abone sayısının üçünü birden artırarak hatırı sayılır bir başarı sağladı. Çalkantılı bir dönem sırasında Muzaffer Akpınar istifa etti. Muzaffer Akpınar?ın istifasıyla Türk mobil piyasasında dengelerin değişeceği bir dönem başladı, Turkcell, sektörü büyütme misyonunu bırakıp, kendisini toparlamaya ve belki de bugünün dominant pazar lideri olabilmesini sağlayan tohumları attı. Muzaffer Akpınar?ın ayrılmasından bu yana boş kalan Turkcell Genel Müdürlük koltuğuna Seattle?da görev yapan ve Microsoft?un en güçlü 5 yöneticisinden biri olarak gösterilen Süreyya Ciliv getirildi.
Şimdi de Vodafone?u inceleyelim. Telsim?in 2006 yılında satın alınmasının ardından Türkiye?de istediği atılımı bir türlü gerçekleştiremeyen Vodafone , 2009 yılında üst yönetimindeki Serpil Timuray ile birlikte gerçekleşen bayrak değişiminin ardından hızlı bir dönüşüm sürecine girdi. TİMURAY, Procter&Gamble?de pazarlama departmanında iş hayatına başladı, 8 sene P&G?de çalıştıktan sonra Danone Türkiye?ye pazarlama direktörü olarak katıldı. Bir süre satış ve pazarlama direktörlüğünü aynı anda yürüten Serpil Tümuray, daha sonra Danone Türkiye?nin genel müdürü oldu.
Serpil Timuray, 2003?te DanoneSA şirketlerinin Danone Grubu tarafından % 100 hisse satın alımı konsolidasyonunu ve entegrasyonunu, Ocak 2004?te Nestle Türkiye sütlü ürünler işinin satın alımı ve entegrasyonunu, 2003-2006 döneminde Groupe Danone?nin dünyadaki en kapsamlı endüstriyel yatırım programlarından birinin Türkiye?de gerçekleşmesini ve bu sayede Türkiye?de %100 yerli üretime geçilmesini yönetti.
