علل و درمان لکنت زبان کودکان
گاهی بعضی از مادران در قیاسی که بین فرزند خود با دیگر بچهها دارند حسرت میخورند که چرا فرزندشان قادر نیست به خوبی صحبت کند. این مسئله به خصوص به زمانی برمیگردد که فرزندشان دچار اختلالی به نام #لکنت_زبان است. در حقیقت چنین افرادی در ادای کلمات سرعت مناسب، پیوسته و روانی ندارند و به طور غیر ارادی کلمهای که قصد گفتنش دارند را با تکرار، کشش و یا قفل شدن، بیان میکنند. البته این اختلال گاهی با تغییراتی در چهره مانند لرزش فک و لبها دیده میشود. اما اگر میخواهید راجع به خود لکنت اطلاعاتتان را بالا ببرید خوب است بدانید بررسیها نشان داده شروع سن ابتلا به این اختلال بین دو تا هفت سالگی است که با زمینه ژنتیکی و عوامل محیطی بروز مییابد و اضطراب و تنش میتواند شدت آن را بالا ببرد. شاید برای شما این سوال پیش بیاید آیا ممکن است که یک اتفاق یا حادثه منجر به ایجاد لکنت شود؟ پاسخ سوال شما با درصد بالایی منفی است یعنی در بیشتر مواقع لکنت با روندی آرام و تدریجی خودش را نشان میدهد. اما اگر فرزند شما هم دچار #اختلال_لکنت_زبان است بد نیست این یادداشت را مطالعه کرده تا بدانید در مواجه با کودکتان و زمانی که قصد صحبت دارد چطور رفتار کنید: • تربیت یکسانی را در نظر بگیرید مبادا به دلیل اختلال #لکنت_زبان فرزندتان، بین او و دیگر بچههای خود تمایز قائل شده و او را در مسئولیتها سهیم نکرده و اگر قصد تنبیه یا محدودیت دارید او را از بقیه جدا کنید. او باید مانند دیگر بچهها مورد تشویق معقول، مسئولیت و حتی قوانین قرار گرفته تا جایی که او بین خودش و دیگران فرقی نبیند اما فراموش نکنید شما هم حد و توان چنین کودکی را در نظر بگیرید چرا که اگر بیشتر از ظرفیتش از او انتظار داشته باشید در حقیقت به شدت لکنت زبانش کمک کردهاید. • با حوصله به حرفهایش گوش دهید بچهای که لکنت زبان دارد باید زمان بیشتری را صرف کرده تا حرف خود را تمام کند و این برای کسی که شنونده کم حوصلهای بوده سخت است. بنابراین شما به عنوان مادر چنین کودکی، قبل از هر چیزی باید صبر و حوصله خود را بالا ببرید و با آرامش به صحبتهایش گوش دهید. فرزندتان نباید در چهره شما کلافگی، بیحوصلگی یا بیمیلی را ببیند. بین صحبتهایش نپرید و هنگام گفتگو با او تماس چشمی را برقرار کنید. • او را مضطرب نکنید وقتی فرزندتان در حال صحبت است مدام او را سوال پیچ نکرده، تحت فشار و استرس قرار نداده و نگویید: "زود باش، عجله کن". برای بچههایی که #اختلال_لکنت زبان دارند بهتر است خودشان شروعکننده سوال باشند. بنابراین گفتگو را طوری شروع کنید تا قبل از اینکه به سوال پرسیدن برسد خودش برای شما از اتفاق یا موضوعی که دوست دارد حرف زده و این کار بستگی دارد شما چقدر علاقمندیهای او را میدانید. پس با صحبت راجع به علاقمندیهایی که دارد با او یک گفتگو مفید را آغاز کنید. • رفتارهای غلط خود را تصحیح کنید متاسفانه بعضی اوقات از سر ناآگاهی برخی رفتارها از والدین دیده میشود که نه تنها کمککننده نیست بلکه باعث تشدید #لکنت_کودک هم میشود. به طور مثال مادر با سختگیری و وسواس فرزندش را مجبور میکند حتما کلمات را به درستی ادا کند. یعنی کودک کلمهای را غلط ادا میکند اما مادر با تکرار مدام و اصلاح غلط کودک مرتب از او انتقاد میکند. گاهی هم دیده میشود کودک در حال صحبت است و مادر برای اینکه به زعم خودش به او کمک کند وسط حرفش میآید و جمله او را تمام میکند و این رفتار هم مانند مورد بالا غلط است. • موقعیت تشویق را برایش مهیا سازید بررسی کنید در چه زمینههایی توانایی دارد، سپس با مسئولیتهای منطقی و پس از انجام کار درست او را تا جایی که زیادهروی نشود تشویق کرده تا ببیند از پس انجام امور برآمده و با دیگران فرقی ندارد. اما دیگر مواردی که به شما در این مسیر کمک میکند: • برای پاسخ به کودک سعی کنید از لغاتی که خودش در صحبت به کار برده استفاده کنید • در طول روز دقایقی را به خواندن کتاب برای او اختصاص دهید • مراقب سلامت جسمی او باشید چرا که بیماری جسمی ممکن است باعث تشدید لکنت زبانش بشود • الگوی خوبی باشید و با صبر و حوصله امور زندگی را بچرخانید تا او نیز از شما آرامش گرفته و شتابزده رفتار نکند تمام تلاش خود را به کار بگیرید تا زندگی فرزندتان از استرس و تنش دور بوده و در محیطی آرام زندگی کند. مبادا او را به خاطر چنین مشکلی سرزنش کنید. حواستان باشد او را در جمع مجبور نکنید شعری بخواند یا داستانی تعریف کند چرا که این مسئله او را مضطرب کرده و لکنت زبانش را بیشتر میکند. با او صحبت کنید و این صحبت کردن را هر روز ولو در شرایطی که کارتان زیاد است انجام دهید. در گفتگو با او سرعت کلامتان را پایین بیاورید. در پایان از مهمترین کاری که باید به موازات این امور انجام دهید غافل نشوید و آن کار مراجعه به کسانی است که گفتار درمان بوده و در این زمینه متخصص هستند. به مشکل فرزند خود به یک مشکل حلناشدنی نگاه نکنید چرا که بوده و هستند کسانی که با وجود چنین اختلالی افراد مشهور و موفقی شدهاند. پس به جای غصه خوردن به فرزندتان اعتماد به نفس داده و او را در مسیر بهبود با کمک گفتار درمانگر همراهی نمایید.