بـه بهـانـه هفتـه مشـاغـل
چه شغلی برای چه شخصیتی مناسب تر است والدین ودانش آموزان مقطع متوسطه اول حتما بخوانند بسیار مفید است
1-شخصیت هرکس را یک سری خصلت ها تشکیل می دهد که هم آشکار هستند و هم پنهان 2-آن عده که شناخت و پندار واقعی از خود دارند در انتخاب شغل استوارتر و با ثبات ترند
3-اغلب کسانی که در مشاوره شغلی فعالیت دارند معتقدند که عوامل متعددی در انتخاب شغل دخالت دارند
4-در کشورهای اسلامی بعضی از تجارت ها وشغل ها ممنوع است تولید مشروبات الکلی حرام
5- در مشاوره شغلی عواملی مانند علایق و توانایی جسمی و روانی ، نیازهای فردی واجتماعی ، رشد شخصیت واطلاعات شغلی
6-نقش فرهنگ به طور کلی و خانواده به طور خاص در انتخاب شغل کاملا واضح است
7- خانواده های ژاپنی و آمریکایی به تجارت و مدیریت اهمیت می دهند در ایران به مشاغل پشت میز نشینی و مشاغل دولتی
8-گاهی والدین شغل خود را که سالها برای آن عرق ریخته به فرزندان خود پیشنهاد می کنند مانند هنرمندمسگر و روحانی نجار جوشکار نقاش
9-روانشناسان معتقدند زمانی که فرد هویت جنسی خود را شناخت به تدریج آرزوهای شغلی در او پدیدار می شود
10- تایلر معتقد است دختر ها به کارهای ظریف و پرحوصله علاقه مندند مانند بافندگی خیاطی دوزندگی
11- پسرها برعکس به کارهای که احتیاج به نیروی جسمانی دارد پسرکه در درس بافندگی و دوزندگی درگذشته علاقه نشان نمی دادند
12- عده ای از روانشناسان تقسیم بندی مشاغل را بر مبنای اقتصاد ،عده ای علایق و رغبت ، عده ای چگونگی خود پنداری و شخصیت و عده ای هم انتخاب شغل را یک تصمیم گیری و رفتار پیچیده دانستند
13-هات انتخاب شغل را از نظر اقتصادی مانند سیاسی ،حرفه ای،تجاری،تفریحی، کشاورزی،کارهای دستی،نظامی و رفاهی اعلام کرده
14-شغل سیاسی را –مکبران مساجد ومجریان جلسات و کنفرانس ها دسته های ورزشی هیئات مذهبی جشن ها ملی وارد عرصه می شوند کسانی دانسته که مایلند شغل سیاستمداری یا رهبری سیاسی اجتماعی گروهی شوند
15-شغل حرفه ای ، کسانی که با گفته خودشان با نون بازو و فکر خودشان ابزاری را بسازند از خلق کاری یا رفع عیب دستگاهی یا اختراع وسیله ای یا حل مشکلی لذت می برند
16-شغل تاجری، از کودکی با پدر در شغل تجارت بودند که از دیدگاه اسلام به علت فراهم نمودن نیازمندیهای انسانها همواره مورد ستایش بوده
17- شغل تفریحی ، انسانهای که برای شادکردن افراد ،خنداندن ،خواندن شعرو ترانه،سرپرست کاروان توریستی و زیارتی و مسافرتی گردشگری در این شغل موفقند
18-استرانگ روانشناس- شغل ها را براسای علایق به علوم زیستی، فیزیکی ، شغل فنی و تکنیکی ، خدمات رفاهی ، تجارت کوچک ، تجاری بزرگ ، شغل ادبی دسته بندی کرده
19-کودر روانشناس – علایق شغلی را به 10 رغبت تقسیم می کند .
1- رغبت به فضای باز، این افراد ترجیح می دهند که در محیط بسته و محدود نباشد مانند کشاورزان رانندگان ، جنگلبانان
2-رغبت مکانیکی ، تمایل دارند با وسایل و ابزاری مکانیکی کار کنند مانن تعمیر کاران اتومبیل و کارگران صنایع
3-رغبت محاسباتی ، علاقه مندند با آمار و ارقام کار کنند مانند بازرسان مالی حسابداران و کارمندان بانک
4- رغبت علمی ، دوست دارند به کشف علمی نظری یا تجربی بپردازند مانند کاراگاهان پلیس استادان فلسفه تحلیلگران سیاسی زیست شناسان
5- رغبت تماس و گفتگو ، مانند خبر نگاران فروشندگان مسئولان روابط عمومی پلیس راهنمایی و رانندگی
6- رغبت هنری ، به تولید آثار هنری و خلاقیت توجه دارند مثل نقاشان معماران آرایشگران نجارها بازیگران و کارگردان ها
7- رغبت ادبی ، کسانی که با نوشتن خواندن ، وتالیف می پردازند فیلم نامه نویسان تاریخ نویسان شاعران نویسندگان
8- رغبت موسیقایی – به کار دائمی با اصوات ، نواختن آلات موسیقی علاقه مندند مانند نوازندگان صدا برداران و تنظیم کنندگان قطعات
9-رغبت خدمات اجتماعی – علاقه مندند به مردم نیازمندکمک کنند مانند پرستاران مشاوران ، روانشناسان بالینی ، مددکاران
10- رغبت به کار دفتری - به کارهای دقیق و منظم و دقیق و با ترتیب علاقه مندند کارمندان دفتری ادارات عامل های شخصیتی که فرد شغلی را انتخاب می کند
گینزبرگ معتقد است انتخاب شغل مرحله ای تکاملی است که متاثر از تجربه های گذشته ف ارزش ها،علایق، توانایی ها ،دانایی ها فرد است که برای انتخاب شغل سه مرحله را می بایست بر شمرد
1-مرحله رویایی ، تا سن 11 سالگی ادامه دارد مربوط به آرزوها و رویاهای این دوران است کودک نقش بزرگسالی را تقلید می کند که در بازیهای آن منعکس می شود
2- مرحله آزمایشی ، از 11تا 17سالگی ادامه دارد که سعی می کند آرزوها و تمایلاتش را به مرحله ازمایش بگذارد و بدین ترتیب با مشکلات و واقعیت ها ی شغل مورد نظر خود کم و بیش آشنا می شود
3- مرحله واقع بینی – از سن 17 به بعد فرد بر اساس مراحل قبلی و تجربه های پیشین علایق واقعی خود را کشف می کند و به انتخاب شغل می پردازند .
نظریه رو _ معتقد است ارضای نیازهای اولیه و ظاهر شدن نیازهای عالی تر ، نحوه رشد ،شرایط وتربیت خانوادگی و چگونگی رابطه کودک با والدین در انتخاب شغل بازی می کند و به گروه به مردم علاقه مند و به اشیائ علاقه مند تقسیم می کند . مراحل نظریه سوپر - در مورد انتخاب شغل برچگونگی خود پنداری مبتنی است معتقد است فرد شغلی را انتخاب می کند که بازگو کننده و منعکس کننده و تصور پندار وی از خود ( خود پنداره ) باشد ویژگی خاص دیگر این نظریه توجه به مبانی فرهنگی و توانایی های فردی است و برای رشد حرفه ای مراحل زیر 1-مرحله همانند سازی – تا 5 سالگی می باشد کودک خود را با مشاغل کسانی که با آنه در تماس مستقیم بوده و برای آن مهم و قابل احترام است همانند سازی می کند مانند پزشکان و معلمان که خانواده و وسایل ارتباط جمعی موثرند
2- مرحله کسب عادات کار –بین 10 تا 15 سالگی شخص می کوشد کارهای که به او ارجاع می شود به خوبی انجام دهد می فهمد که کار یکی از راه های اظهار وجود و یکی از وسایل بهتر زیستن است
3- مرحله کسب تجربه – در این مرحله کسی که شاغل است و مسئولیتی به عهده دارد کاری را تجربه می کند کار دانش آموزان در تابستان و پول جیبی آنها تا حدی استقلال مادی پیدا می کند و می کوشد کارهای گوناگون را سبک و سنگین کرده تقلید و آزمایش کند
4- مرحله کسب مهارت های لازم و احساس مفید بودن شخص در این مرحله-مهارت لازم را می آموزد و احساس مفید بودن می کند این مرحله بین سنین 25-40سالگی واقع شده است و در آن فرد با همکاران خود به رقابت می پردازد و می کوشد بهترین و بیشترین مهارت های لازم را کسب کند تا به بالاترین مرحله شغلی برسد
5- مرحله ابقای یک زندگی سودمند زندگی شغلی فرد در سنین 40 تا 70 سالگی سیری کم و بیش ثابت را نشان می دهد و ازا میال او برای انجام دادن خدمات اجتماعی داوطلبانه و نیکوکارانه حکایت می کند فرد کمتر خود را به خطر می اندازد و بیشتر در جهت حفظ وضع موجود اهتمام می ورزد
6- مرحله باز نشستگی پس از سال های 60 تا 70 سالگی و نایل شدن به مرحله بازنشستگی فرد به طور ناخودگاه کار خود را تمام شده تلقی می کند و به فکر مرگ و دوران پس از مرگ می افتد .
سوپر در جای دیگر سه عامل مهم را در فرایند شغل دخالت دارند
1-عوامل نقشی – همان خود پنداره فرد
2-عوامل فردی - مانند هوش ، توانایی های جسمی ف علایق ، استعداد ها و ویژگی های عاطفی مانند درون گرایی یا برون گرایی عوامل محیطی _ وضع اقتصادی جامعه ، خانواده ، عرضه و تقاضا ی شغل میزان دستمزد و حقوق
جان هالند روانشناس _ می گوید انتخاب شغل بیانگر نوع شخصیت فرد است و 6 شخصیت را در جریان انتخاب انواع شغل ها معرفی می کند
1- شخصیت واگرا –کسانی که اعمال عینی را به ذهنی ترجیح می دهند مثل عکاسان
2- شخصیت هوشمند –کسانی که احساس مسئولیت خوبی دارند و بیشتر به فعالیت ذهنی می پردازند
3- شخصیت اجتماعی - که روحیه کمک کردن و برقراری ارتباط با دیگران در آنه دیده می شود
4- شخصت قرار دادی – افرادی وسواسی حسابگر و منظمی که در پی اصول و قواعد هستند مثل بازرسان
5- شخصیت هنرمندانه – احساساتی که علاقه من به بیان احساساتشان از راه هنر هستند هنرپیشگان تلویزیون
6- شخصیت کاسبکارانه _ ماجراجو که از رقابت کردن لذت می برند -مدیران اقتصاد
هرزبرگ روانشناس – می گوید بشر دو دسته نیاز عمده دارد
1- نیاز به احتراز از درد و رنج و محرومیت جسمانی و امور ناخوشایند
2- نیاز به گرایش به رشد روانی . خلاق بودن و نایل شدن به امور خوشایند
هرزبرگ پنج عامل را برای رضایت شغلی و باقی ماندن در یک شغل خاص ضرری می داند
1- موفقیت 2- شناخت 3- آزادی عمل 4- داشتن مسئولیت و اختیار 5- پیشرفت هرزبرگ 5 عامل را باعث عدم رضایت شغلی می داند 1-حقوق و در آمد 2- خط مش اداری3- روابط تحقیر آمیز 3- شرایط فیزیکی 4- محیط کار