دانش خانواده و جمعيت
دانش خانواده و جمعيت
جزوه درس دانش خانواده و جمعیت
فصل1 شامل 11سوال - فصل2 شامل10سوال - فصل3 شامل 9سوال - فصل4 شامل 10سوال فصل5 شامل 9سوال - فصل6 شامل 7سوال -
فصل اول 1- منظور از نیاز جنسی چیست؟راه صحیح پاسخگویی به آن کدام است؟ v یکی از مهم ترین نیازهای زیستی،ارضای غریزه ی جنسی است.مازلو نیاز فیزیولوژیک را اولین نیاز ضروری انسان می شمارد که شامل نیاز به غذا،آب و ارضای غریزه ی جنسی می باشد.این نکته قابل توجه است که آنچه می تواند به چنین نیازهایی اساسی و تکوینی در وجود انسان پاسخ گوید،ازدواج است. 2-نتایج و آثار منفی روابط آزاد با جنس مخالف کدام است؟ v افسار گسیختگی امیال جنسی v احساس گناه v محرومیت از ارزش های والای وجودی v بروز ناهنجاری های اجتماعی v بروز آسیب های عاطفی v آسیب رساندن به زنان 3- آیا دوست داشتن و ارتباط عاطفی میان دو نفر برای ازدواج موفق کافی است،حدیثی از پیامبر اکرم بیان کنید. v ارتباط عاطفی دو جنس به وابستگی ختم می شود و نقص ها دیده نمی شود.پیامبر اکرم در روایت مشهوری فرموده است:دوست داشتن هر چیزی،انسان را کور و کر می کند.وقتی هیجانات فروکش کند،نقص ها نمایان شده،به کاهش رضایت مندی زناشویی و اختلافات خانوادگی می انجامد.از این رو دوست داشتن به تنهایی برای شکل گیری برای ازدواج موفق کافی نیست،بلکه لحاظ کردن مشاهبت ها و هم سطح بودن طرفین،شرطی ضروری است. 4- آثار منفی و مخرب قطع رابطه ی عاطفی میان دو نفر کدام است؟ v بررسی های علمی نشان دادند که وقتی رابطه ی عاطفی دو نفر قطع می شود،هر دو دچار حالاتی شبیه داغ دیدگی و سوگ می شوند که شدت این مسئله برای دختران بیشتر است.افت تحصیلی،بروز مشکلات جسمی،بی توجهی به لباس و ظاهر،کنارکشیدن از مسئولیت های شغلی و خانوادگی،تنها ماندن در اتاق خود ،گوش دادن به موسیقی های غم انگیز و هم زمان اشغال ذهنی به فرد سابق. 5- قوانین اسلامی برای کنترل و جلوگیری از ارتباطات جنسی آزاد کدام اند؟ v تاکید بر رعایت حیا در روابط با جنس مخالف v ایجاد نگرش منفی به پیروی از غرائز حیوانی-حضرت علی:ابتدای شهوت ها طرب و شادی است و آخر آن رنج و دشواری. v ایجاد نگرش منفی به دل بستگی شدید به نامحرم و توصیه به وارستگی در صورت وجود این دل بستگی-حضرت علی:هر که عاشق شود،چشم بصیرت او را کور می گردد و قلبش بیمار می شود. v سفارش به تقوای چشم و گوش و زبان و لمس. 6- دلایل رعایت حجاب؟ v هدف از آن،حفظ ارزشمندی زن و نیز در امان ماندن او از سوء استفاده مقتدرانه مرد است-بر زن واجب است. در حقیقت حجاب زن،پیام بازدارنده به مردان بیماردل است تا در برخورد با آنها جانب احتیاط را رعایت کنند و از رفتار غیر مودبانه بپرهیزند.حجاب هم چنین وسیله ای برای محدود کردن مردان در بهره جویی آسان از وجود زن است. 7- فلسفه ی ازدواج در اسلام چیست؟ v در قرآن کریم،فلسفه ی ازدواج...و من آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجا لتسکنوا الهیا و جعل بینکم موده و رحمه ان فی ذلک لایات لقوم یتفکرون...این آیه با عبارات لتسکنوا الیها.. هدف از ازدواج را آرامش و تسکین روان آدمی بیان می کند.نیاز به مهر و محبت و داشتن شریک و همراه زندگی از مهم ترین انگیزه های ازدواج است. 8- اصل هم کفو بودن به چه معناست؟ محدوده آن.. v تعالیم اسلام در گزینش همسر بر اصل هم کفو بودن به همتایی و همانندی تاکید دارد.و بهتر است زن و مرد در ویژگی های مناسب برای ازدواج،مشابه و تقریبا همتا باشند.البته این همسانی بیشتر در خصوص ایمان است و مرد و زن به سبب ایمان،همتای هم دیگر دانسته شده اند.بر اساس تعالیم اسلام،ایمان و باورهای صحیح در حد لازم و کافی،مهم ترین ویژگی لازم برای همسرداری محسوب می شود.این شرط را می توان ملاک مطلق دانست که در همه شرایط زمانی و مکانی برای یک همسر خوب ضروری است. 9- مهم ترین راه های شناخت فرد مناسب برای ازدواج ؟ v گفت گو با طرح سوال های دقیق v دقت در گفتار و رفتار v تحقیق از دوستان صمیمی،بستگان،همکاران و معرفان v مشورت با افراد آگاه و دلسوز و مطمئن v توکل به خداوند 10- مزایا و آثار مثبت ازدواج در اوایل جوانی را بنویسید. v اگر دختر و پسر،رشد فکری مناسبی برای زندگی مشترک دارند،نباید ازدواج آنه به تاخیر بیافتد.ازدواج در اوایل جوانی سبب می شود تا افراد از تمام نعمت ها و برکاتی که ازدواج دارد،زودتر بهره مند شوند و پیش از آنکه شخصیت آنها قالب محکمی پیدا کند،در کنار هم رشد کنند.کم سن بودن اغلب باعث انعطاف پذیری،گذشت و نشاط روحی بیشتر به همراه توقعات پایین تر،آسیب پذیری کمتر،سازگاری بیشتر با همسر و در نهایت،آرامش بیشتر زندگی خواهد شد. 11- چرا تعداد جمعیت اعضای خانواده مانعی در ازدواج نیست؟ v در خانواده های پر جمعیت،فرزندان معمولا از روابط عاطفی بیشتری بهره مند می شوند،زیرا علاوه بر محبت پدر و مادر،طعم مهر خواهران و برادران را نیز می چشند. v افراد قانع تر و سازگارتر هستند. v تعامل اجتماعی این گونه فرزندان بهتر است و توان مدیریت بهتری برای مسائل خود دارند. فصل دوم 1- چرا زن و مرد مکمل یکدیگرند-تعبیر قرانی درباره آن؟ v خداوند در تعبیری زیبا فرموده است:هن لباس لکم و انتم لباس لهن...زنان لباس شما و شما لباس آنها هستید.در این آیه زن و مرد لباس هم دیگر معرفی شده اند.لباس دارای دو ویژگی است:یکی اینکه موجب حفاظت انسان در برابر سرما و گرما و ناملایمات می شود و از سوی دیگر،نوعی زینت و نشانه زیبایی انسان است. زن و مرد نیز نسبت به هم همین گونه اند و یکدیگر را از گناه باز می دارند و موجب کمال و زیبایی روحی هم می شوند.مراعات چنین اصلی باعث می شود که اگر کوتاهی یا نقصی در منش و شخصیت و نوع ارتباطات رفتاری و عاطفی طرفین مشاهده گردد با صبر و پذیرش اصل تفاوت و اصل مکمل بودن به اصطلاح و تکمیل شخصیت یکدیگر برای بهره مندی بهتر از زندگی مدد رسانند. 2- منظور از اصل معاشرت به معروف چیست؟محدوده آن v محیط خانواده،فضای ویژه ای است و ضابطه رفتاری مناسبی را می طلبد.از این رو قرآن تاکید با بر شمردن اصل شایسته و رفتار انسانی مناسب با زنان است.در ادامه برای استحکام خانواده توصیه می شود مردان تا آنجا که ممکن است،معاشرت به معروف و رفتار شایسته را ترک نکنند..البته مراعات این اصل در مورد مردان نیز از توصیه های دین است چه اینکه مردان به واسطه ی نقش مدیریتی که در خانواده دارند نیازمند احترام و حفظ جایگاه منزلت خود در خانه هستند تا بر این اساس نظام خانوده با پایداری و ثبات به اهداف خود دست یابد.
3-عرف چیست؟ v چیزی را می گویند که اکثر مردم جامعه آن را قبول دارد و به آن عمل می کنند و ضرری برای جامعه ندارد. 4- در چه صورتی شوهر می تواند از فعالیت های شغلی زنان در بیرون از خانواده جلوگیری نماید؟ v حرفه یا صنعتی است که با مصالح خانوادگی،حیثیت شوهر یا با حیثیت خود زن منافات داشته باشد.در صورت وجود هر یک از این موارد سه گانه شوهر می تواند همسر خود را از انجام آن کار منع کند.شوهر میتواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافعی با مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد،منع کند(ماده1117 قانونمدنی)تشخیص اینکه شغل زن با مصالح خانوادگی یا حیثیت همسر او در تضاد است یا نه،با دادرس است که باید به عرف رجوع کند. 5- نفقه به چه معناست؟محدوده ی آن-در چه صورتی ساقط می شود؟ v بر اساس مبانی حقوقی اسلام،تامین هزینه خانواده بر عهده ی شوهر است.نفقه معنای مطلقی دارد که شامل انفاق بر زوجه،اولاد و نزدیکان می شود.نفقه زوجه شامل مخارجی است که شوهر باید به همسر خود بپردازد.خداوند در آیه ای دیگر می فرماد:خوراک و لباس زنان آن هم به وجهی نیکو،بر عهده ی پدر فرزند(شوهر)است و امام رضا نیز فرمودند:زن در مورد نیازمندی هایش،عائله مرد به شمار می آید و بر مرد واجب است که نفقه ی وی را بپردازد.اما بر عهده ی زن نیست که شوهر خود را تامین کند یا اگر مرد محتاج و نیازمند باشد،نفقه او را بدهد.در صورت نشوز و سرپیچی زن، وجوب نفقه از مرد ساقط می شود.منظور از نفقه متناسب با وضعیت زن،تعیین آن با توجه به شرایط زندگی خانوادگی،بستگان و زنان همانند او در همان شهر است. 6- واژه ی مهر صداق نحله به چه معناست و هدف از مهریه چیست؟ v مهر عطیه و بخششی است که مرد هنگام ازدواج به همسر خود می پردازد.قرآن کریم از مهر به صداق تعبیر نموده است:و آتوا النساء صدقاتهن نحله..واژه صداق از ریشه صدق و نشان حقیق علاقه و عشق شوهر به زن است و صداق ادعای وی را اثبات می کند.واژه ی نحله به معنای عطیه است و در این تعبیر،مهر جنبه تقدیمی و هدیه بودن دارد. 7- آثار متفاوت روان شناختی مهریه در زن و مرد را بنویسید. v از طرفی مهریه تدبیر ماهرانه ای است که در متن خلقت و آفرینش برای تعدیل روابط زن و مرد و پیوند آنها با هم به کار رفته و حاکی از این است که مرد برای جلب رضایت همسر خود و به احترام موافقت او هدیه ای نثار او می کند.امام رضا(ع)فرموده است:خودداری از پرداخت مهریه از پلیدترین گناهان شمرده می شود.مهریه در مرد نیز آثار روان نشاختی ویژه ای دارد.اولا او متوجه می شود برای کسی که دوست دارد و به او علاقه مند است باید هزینه کند.ثانیا تاثیر مهریه به پس از ازدواج باز می گردد.به طور کلی اگر برای کسب چیزی سرمایه گذاری کنیم،راضی نمی شویم آن را به سادگی از دست بدهیم.در مورد ازدواج نیز مرد سرمایه گذاری عاطفی و مادی گسترده ای کرده است و به همین جهت نمی تواند به آسانی از آن دست بردارد.حضرت علی(ع):مهریه را زیاد قرار ندهید،زیرا سبب دشمنی می شود. 8- تاثیر غیرت مندی مرد در خانواده چیست؟محدوده ی آن؟ v غیرت مردان در حفظ خانواده موثر است.رسول خدا می فرماید:خداوند بندگان با غیرت خود را دوست دارد.البته غیرت در محدوده ی رعایت حدود الهی امری مطلوب است.مانند اینکه شوهر به همسر خود تذکر دهد تا حجاب خویش را حفظ نماید یا در معاشرت با همکاران مرد خود،رفتاری متین و باوقار داشته باشد.غیرت در امور حرام،مطلوب و پسندیده است و در امور حلال،زشت و ناپسنددحضرت علی(ع)در نامه ای به امام حسن(ع):تو را از غیرت بیجا برحذر می دارم.زیرا غیرت بیجا زنان سالم را به بیماری سوق می دهد. 9- مدیریت خانواده از حقوق اختصاصی کیست و دلایل آن را مطرح کنید. v در آئین اسلام از آنجا که تحصیل مال و اداره زندگی بر عهده ی مردان گذشته شود و مرد مسئول تامین مخارج زندگی است،مدیریت و سرپرستی خانواده بر عهده ی ایشان نهاده شده است.از جمله آیه الرجال قوامون علی النساء...مردان سرپرست زنان اند.بر این امر دلالت دارد.وقتی واژه ی قیام با علی به کار می رود،به معنای سرپرستی کردن و به عهده گرفتن امور فردی دیگر خواهد بود.لازمه این امر در خانواده،تمکین و گردن نهادن اعضا از جمله همسر در برابر تصمیم های شوهر است.قوام بودن،مسئولیتی در جهت حفظ مصالح خانوادگی است. 10- چه عواملی موجب رشد فضایل و ارزش های معنوی در خانواده می گردد؟ v توجه به حضور خداوند در زندگی v شناخت معصومین و عمل به سیره ی آن v شناخت رذایل و فضایل اخلاقی فصل سوم 1- دین داری در استحکام خانواده چه تاثیراتی دارد؟ v ایمان مذهبی در معنا کردن زندگی و کاستن از رنج های آن نقش دارد.به جرئت می توان ادعا کرد که مهم ترین مانع دستیابی همسران به محبت و خشنودی زناشویی،مشکل عمومی بحران معنا است. v از آثار فردی دین داری،تقویت بردباری است. v وقتی اعضای خانوده متدین باشند،همگی در باید ها و نبایدهای زندگی خانوادگی سرسپرده دستورات الهی هستند.از این رو در مورد حقوق وظایف و محدوده ی انتظارات خویش یکپارچه هستند و گرفتار اختلاف نظر نمی شوند.این هماهنگی و توافق بین اعضای خانواده،مایه آرامش و عمیق شدن محبت بین آنها خواهد بود. v افراد متدین در خلوت و آشکار،خدا را ناظر بر رفتار خویش می دانند و از آنچه او را ناخشنود می سازد،پرهیز می کنند. 2- آثار مثبت و مفید همدلی با همسر کدام است؟ v خشنودی خداوند-یاری خداوند در دنیا-ورود به بهشت-پیشگیری از قضاوت های عجولانه-جلب اعتماد همسر-شناخت بهتر او- امنیت روانی و آرامش هر دو و ایجاد صمیمیت بیشتر با همسر-همسری که با او همدلی شده نیز از فواید بسیاری بهرمند خواهد شد،از جمله:اعتماد به نفس او افزایش می یابد-در موجه با مشکلات توانمندتر است و روابط او با همسرش بهبود می یابد. 3- در موردروابط جنسی زن و شوهر به چه نکاتی باید توجه داشت؟ v پس از هر بار رابطه ی جنسی کامل،واجب است زن و شوهر غسل جنابت نمایند. v رابطه زناشویی در دوران خون ریزی ماهیانه زنان،در حال روزه و سفر حج حرام است و علاوه بر گناه سبب وجوب کفاره هم می شود. v مصرف داروهای محرک جنسی،بدون مشورت با پزشک معمولا تا زمان کوتاهی اثر مثبت دارد ولی در دراز مدت سبب بروز پیامدهای منفی بر توانایی جنسی می شود. 4- ابراز محبت اعضای خانواده به یکدیگر چه آثاری دارد؟ v دلگرمی همه اعضا به خانه و خانواده،حاکمیت عشق و دلدادگی به هم و دل در گرو غیر نسپردن. v بهره مندی فرزندان از چتر حمایتی خانوادگی و نشاط و شادابی حاکم برآن. v دلگرمی به کسب و کار و فعالیت های مربوط به معاش. v شکوفا شدن استعدادها و توانمندی های خدادای اعضای خانواده به طور درست و کامل. v لذت بردن از زندگی و ارتباط با دیگران. 5- دلایل محرومیت جنسی یا هرج و مرج جنسی در برخی از افراد متاهل؟ v اختلافات شدید خانوادگی همسران-نفرت آنها از هم-اختلال جنسی یک از همسران و وجود محرک های دیداری یا شنیداری که فرد را به تنوع طلبی جنسی وا می دارد.از این رو اسلام تاکید فراوانی بر رعایت حدود و مرزها در خانواده دارد.بخشی از مشکلات خانواده ها ناشی از بی توجهی به رعایت برخی حدود و مرزها است. 6- فرزندآوری برای همسران چه آثار مثبتی دارد؟ v مستحکم شدن روابط زن و شوهر-ایجاد نشاطدر محیط خانه و خانواده-ایجاد تکامل شخصیتی در پدر و مادر-تقویت انگیزه فعالیت در زن و شوهر-افزایش امید با زندگی و تقویت انگیزه مراقبت از خویش برای رسیدگی به فرزندان-گسترش حمایت بستگان و دوستان خانواده-تقویت حمایت های اجتماعی و اقتصادی از زوجی که صاحب فرزند شده اند. 7- هر گاه نقش های متمایز زن و مرد پذیرفته شود چه تاثیری در زندگی خانوادگی خواهد داشت؟ v سازگاری نقش ها با طبیعت زنانه و مردانه و هم نوایی اعتقاد،گرایش و عمل با طبیعت و فطرت،به نشاط و رضایتمندی می انجامد.این احساس رضایتمندی،برآیند تعادل میان درون و برون و هماهنگی ذهن،قلب و جوارح است. v نقش های متفاوت و مکمل زن و مرد در حیات خانوادگی به تعادل کارآمدی خانواده می انجامد و در اینجاست که خانواده می تواند ایفاگر مهم ترین نقش ها و محل پرورش انسان های متعالی باشد. 8- به طور کلی نقش والدین و فرزندان در خانواده در چه موارد می باشد؟ v وظیفه ی پدر و مادر،مراقبت،حمایت و تربیت فرزند است-وظیفه ی پدر علاوه بر اینها،تامین معاش فرزند است.وظیفه ی فرزند نیز احترام به والدین و اطاعت از دستورات مشروع آنها و رسیدگی به آنان در ایام سالمندی است. 9- آثار دنیوی و اخروی صله رحم کدام اند؟ v از نظر اسلام،ارتباط با بستگان قبل یا بعد از ازدواج(صله رحم)واجب است و آثار متعددی دارد،از جمله:سبب نزدیکی فرد به خداوند می شود-پاداش آن سریعتر از پاداش عمل خیر دیگری است-از بروز بلاها و مرگ ناخوشایند پیشگیری می کند-اخلاق افراد را نیکو می گرداند-به آنها آرامش و نشاط می دهد. فصل چهارم 1- آثار مخرب و منفی افزایش سن ازدواج کدام است؟ v تغییر نگرش ها در سال های اخیر،سبب افزایش سن دختران و پسران شده است که هم می تواند به افزایش اضطراب ها و فشارهای عصبی،کاهش انگیزه فعالیت های اقتصادی و آسیب پذیری جنسی بینجامد و هم با سپری شدن دوران شور جوانی،انگیزه تشکیل خانواده را کم کند. 2- از نظر جامعه شناسان مهم ترین کارکردهای خانواده؟ v تنظیم رفتار جنسی-تولید مثل-حمایت و مراقبت-ایجاد آرامش روانی-ارضای نیازهای عاطفی-جامعه پذیری-کنترل پذیری و نظارت است.همچنین تاثیر در پرورش معنوی افراد خانواده دارد. 3- پیامدهای مضر نسبت گرایی در خانواده ها؟ v نمی توان هیچ الگویی به فرد،خانواده و جامعه ارائه داد.زیرا پذیرش الگو به معنای پذیرش یک ارزش واقعی است.از میان رفتن روح جمعی در خانواده هاست و خانواده از افرادی تشکیل می شود که صرفا در کنارهم زندگی می کنند.زیرا همبستگی گروهی زمانی محقق می شود که ارزش ها و اهداف مشترک افراد آن گروه را به هم پیوند دهند. 4- سوء ظن وبدگمانی به همسر خود چه آثار نامطلوبی دارد؟ v اراده ی او برای بهبود روابط خانوادگی سست می سازد. v احساس ترس و اضطراب زندگی او را فرا می گیرد.حضرت علی(ع)هر کس نیک گمان نباشد،از همه کس وحشت می کند. v شکافی عاطفی بین او و همسرش ایجاد می گردد و گرفتار تنهایی درونی و بیرونی می شود. v در انجام حقوق همسری کوتاهی می کند. 5- اثرات خطرناک اعتیاد پدر بر کارکردهای اساسی خانواده؟ v اعتیاد پدر کلیه کارکردهای اساسی خانواده در حق فرزندان از جمله کارکردهای اقتصادی و خدماتی،تعیین جایگاه اجتماعی فرزندان،جامعیت پذیری آنها،تربیت اخلاقی و دینی کودکان و نوجوانان،حمایت معنوی و عاطفی آنها،روابط اجتماعی خانواده،نگهداری کودکان نابالغ،کارایی و ایجاد جایگاه اجتماعی آنها را دچار اختلال می کند. 6- راه های ایمن سازی خانواده ها از آسیب؟ v آموزش همسران v پرهیز از بدگمانی و سوء ظن v مدیریت خشم و غصب v کسب مهارت حل مسئله 7- فسخ نکاح؟ v اگر زن یا مرد قبل از ازدواج به طور مداوم یا ادواری مجنون باشند،برای طرف مقابل حق فسخ ایجاد می شود.نیز طبق ماده1122 این قانون بیماری های ویژه زن یا مرد در صورتی که فرد قبل از عقد به آنها مبتلا باشد،موجب حق فسخ برای طرف مقابل می گردد.در مردان صرفا بیماری های جنسی،مانع ایفای وظیفه ی زناشویی می شود.عقیم بودن مرد یا زن موجب حق فسخ نیست،بلکه مرد حق طلاق دارد و نیز در زن در صورت عسر و حرج می تواند برای درخواست طلاق به دادگاه مراجعه کند.طبق ماده1128قانون مدنی،هرگاه در یک از طرفین صفت خاصی شرط شده باشد و بعد از عقد معلوم شد که او فاقد آن صفت بوده است،برای طرف مقابل حق فسخ ایجاد می شود.چه طرفین به طور صریح آن را هنگام عقد ذکر کرده باشند یا نه.ولی عقد بر اساس وجود آن صفت شکل گرفته است. 8- پدیده ی طلاق کدام پیام های اجتماعی را به دنبال دارد؟ v موجب افزایش آسیب های اجتماعی از قبیل اعتیاد به مواد مخدر،الکل،افزایش نرخ خود کشی،ناهنجاری های رفتاری جنسی و... شود.نیز می تواند موجب کم بها شدن خانواده و ارزش های خانوادگی در آن جامعه شود.همچنین افزایش میزان طلاق به تدریج قبح اجتماعی آن را کاهش داده،اعتماد اجتماعی را که از مولفه های مهم سرمایه اجتماعی است،سلب می کند. 9- از راه های پیشگیری از طلاق؟ v پیشگیری از ایجاد اختلاف بین زن و شوهر v لزوم حضور دو شاهد عادل v محدودیت زمانی خاص برای طلاق v وساطت داوران v لزوم حضور در مراکز مشاوره v ایجاد زمینه آشتی مجدد 10-گرفتاری های زندگی را باید مسئله نامید یا مشکل؟مهارت حل مسئله چه نقشی در زندگی دارد؟ v مشکلات زندگی را باید مسئله دید و درصدد حل آن برآمد.مشکل امری مبهم،غیر قابل حل و کلی است.حال آنکه مسئله،واضح و روشن،قابل حل،جزئی و معین است.با به کاربردن کلمه ی مسئله به جای مشکل،ناخودآگاه امید به حل آن در فرد ایجاد می شود.فراگیری مهارت حل مسئله سبب می شود:در خانواده بحران ایجاد نشود،فرد احساس توانمندی کند و اعتماد به نفس او افزایش یابد،از فشارهای روانی وی کاسته شود و در زندگی او آرامش ایجاد گردد.از آنجا که حل یک مسئله نشان درایت و فهم انسان است.حل مسائل می تواند اعتماد همسر،بستگان و دوستان را به فرد افزایش دهد،همان گونه که حل نشدن آن ممکن است این اعتماد را سلب کند. فصل پنجم 1- دیدگاه های کلی اسلام در مورد فرزندآوری،جایگاه و اهمیت آنرا بنویسید. v از نظر اسلام،داشتن فرزند و باقی گذاردن برای نسل برای هر مسلمانی،امری پسندیده و مطلوب است.شایسته نیست هیچ مسلمانی با اختیار خود بدون فرزند و ذریه بماند.قرآن کریم عطای فرزند را نعمت و رحمتی از جانب خداوند به بندگان می داند و تاکید می کند که این امر به خواست و اراده او محقق می گردد.استفاده از لفظ یهب دلالت بر این دارد که فرزند پسر و دختر،هر دو هدیه الهی و آسمانی هستند.بنابراین فرزند صالح مایه زینت در دنیا و هم باقیات و صالحات برای آخرت محسوب می شود-رسول خدا می فرماید:تناکحوا تکثروا فانی اباهی بکم الامم یوم القیامه...ازدواج کنید تا عده شما بسیار شود،زیرا من در روز رستاخیز به فزونی شما برامت های دیگر افتخار می کنم. 2- آثار و فواید خانوادگی فرزند آوری؟
v استحکام خانواده v پویایی خانواده v گسترش تعاملات و ارتباطات
3- آثار زیان بار تک فرزندی برای خود فرزند کدام اند؟ v در این خانواده ها همه ی محبت ها و حمایت ها از یک طرف و همه ی سخت گیری ها و کنترل ها از طرف دیگر متوجه همان یک فرزند می باشد-که همه ی این محبت ها و حمایت های افراطی سخت گیری و کنترل زیاد بیش از حد پدر و مادر و اطرافیان بر سلامت روانی فرزند آسیب می رساند و نیز چون همه ی توجهات به سوی اوست.دیگران برای او تصمیم می گیرند-اراده او خدشه دار می گردد-قدرت تحمل وی در رویارویی با مشکلات کاهش می یابد.از سوی دیگر،چون معمولا همه چیز برای او مهیا است.توقع وی بالا می رود و در دراز مدت انسانی نامهربان و خودخواه می شود که جهان را متعلق به خود می داند و چون عادت ندارد کسی را در کنار خود ببیند،همه چیز را فقط برای خود می خواهد. 4- هماهنگی و اختلاف والدین چه تاثیری در تربیت فرزندان دارد؟ v هماهنگی والدین در شیوه های تربیتی،تاثیر بسزایی در تربیت صحیح فرزندان دارد،حال آنکه اختلاف والدین در این زمینه،کودک را دچار تعارض می کند،چرا که او مجبور است فقط یک توصیه رفتاری را بپذیرد و چون هم پدر و مادر را دوست دارد،توان انتخاب یکی را نخواهد داشت و دچار التهاب درونی و تعارض خواهد شد. 5- رعایت احترام یا عدم احترام چه تاثیری در تربیت فرزند دارد؟ v اگر کودک در محیطی رشد کند که همیشه شاهد بی احترامی و حریم ناشناسی اطرافیان باشد،برای اثبات شخصیت خود حالتی تهاجمی و هتاکی نسبت به دیگران در پیش می گیرد.همچنین کوچک شمردن و احساس حقارت نیز باعث می شود کودکان کم حرف،گوشه گیر و مظلوم شوند و هم چنین سبب می شود تا پایان عمر،زیر دست و حقیر زندگی کنند.از این رو رسول گرامی اسلام(ص)می فرمایند:فرزندان خود را احترام کنید و با آنان خوب معاشرت کنید. 6- آیا اعتقاد به رازقیت خداوند با عاقبت اندیشی انسان مافات دارد؟ v چرا که خداوند برای هر پدیده ای سببی قرار داده است و یکی از علل و اسباب کسب روزی تا آنجا که به انسان مربوط می شود،تلاش و مجاهدت است که نزد خدا اجر و ثواب هم دارد.پیامبر اکرم(ص):الکاد لعیاله کالجاهد فی سبیل الله...مردی که برای خانواده اش به دنبال مال حلال است،مانند رزمنده در جبهه است. 7- داشتن فرزند کدام فواید جسمانی را برای پدر و مادر دارد؟ v موجب کاهش فشار خون والدین-افزایش تمایل به یادگیری-استفاده ی بیشتر از قدرت تعقل-افزایش اعتماد به نفس-امکانات بهتر درک زیبایی ها-افزایش دقت در کارهای جزئی و افزایش شادی والدین-حکم سلامتی را برای مادر دارد و او را به زندگی سرگرم و امیدوار می کند-هم چنین خطر ابتلا به سرطان سینه را در زنان کاهش می دهد. 8- وجود فرزند در خانواده چه تاثیرات روانی عاطفی در پدر و مادر می گذارد؟ v یکی از مهم ترین عوامل ازدیاد شور و نشاط در زندگی مشترک،تولد فرزند در خانواده است-پیامبر گرامی اسلام(ص)در تعبیری می فرماید:فرزند صالح،گلی از گل های بهشت است.همان گونه که گل های بهشتی باعث وجد و سرور اهل بهشت می شوند،فرزند صالح نیز باعث شادمانی و سرور والدین می گردد.ویل دورانت می گوید:ملاحظه کنید که زناشویی بدون فرزند پژمرده است و چگونه پس از آوردن فرزند شکفته می شود.کلام ائمه نیز نشان دهنده ی همین دلبستگی سالم به فرزندان است.از امام صادق(ع)پرسیدند:شیرین ترین چیز برای انسان چیست؟فرمودند:داشتن فرزند جوان سپس پرسیدند:بدترین و تلخ ترین حالت برای انسان چیست؟فرمود:از دست دادن فرزند. 9- چرا از دیدگاه روان شناسان دلبستگی متقابل والدین و فرزندان امری ضروری است؟ v روان شناسان معتقد اند که دلبستگی متقابل والدین و فرزندان از ضروریات اجتماعی شدن است.این گونه دل بستگی ها برای موفقیت پدر و مادر در اجرای وظایف مربوط به رشد خانواده و بهداشت روانی آنان ضروری است و فرزندان از عناصر بنیادین خوشبختی در خانواده محسوب می شوند. فصل ششم 1- تعریف جمیعت و جمعیت شناسی؟ v به مجموعه ای از انسان ها که در یک واحد جغرافیایی به طور مستمر و در قالب خانوار و خانواده زندگی می کنند و شرایط ملی،قومی،سیاسی واحدی دارند. 2- سالمند شدن و پیری جمعیت چه آثاری در جامعه دارد؟ با مسائلی از قبیل پیامدهای اقتصادی(کمبود نیروی کار) v اجتماعی(فشار بر نظام رفاهی-تامین اجتماعی و سیستم های مراقبت بهداشتی) v سیاسی(ضعف امنیت ملی) 3- افزایش جمعیت در چه شرایطی می تواند زمینه ساز سریع رشد و توسعه ی اقتصادی جامعه گردد؟ v در صورتی که با سیاست های مناسب در حوزه ی آموزش و تحصیلات همراه شود و سرمایه انسانی مناسب با بازار کار فراهم گردد.می تواند رشد و توسعه ی اقتصادی را شتاب بخشد.جمعیت بیشتر به معنای سرمایه انسانی-اجتماعی قدرت فرهنگی و پشتوانه سیاسی یک کشور است و می تواند فاصله کشورهای در حال توسعه را با کشورهای توسعه یافته کاهش دهد. 4- مهم ترین عوامل موثر در کاهش باروری در سال های اخیر در ایران کدام اند؟ v بالا رفتن سن ازدواج-افزایش تجرد-افزایش سطح انتظارات اقتصادی-بالارفتن اشتغال زنان و در نتیجه تمایل کمتر به فرزند آوری-افزایش هزینه پرورش فرزندان-فشارهای اقتصادی و مهاجرت. 5- ظرفیت جمعیتی؟عوامل مشخصه ی آن؟ v تعداد جمعیتی است که یک محیط طبیعی با تمام خصوصیاتش،نیازهای آن را به طور کامل تامین می کند-ظرفیت و توان جمعیتی هر کشوری را میزان بارندگی،معادن و ذخایر زیرزمینی-میزان توسعه صنعتی و تکنولوژیک-حاصل خیزی خاک-امکانات و منابع-زمین های قالب کشت تعیین می کند. 6- آثار و مضرات مصرف سیگار برناباروری؟ v ماده اصلی و اولیه تشکیل دهنده ی سیگار،قلیان،چپق،نیکوتن است.این ماده،منقبض کننده ای قوی برای عروق و ایجاد کننده تصلب شراین است-مصرف سیگار در زنان می تواند علاوه بر ایجاد سرطان رحم،به تولید تخمک با مشکلات ژنتیکی،ناباروری یا سقط جنین بینجامد.نیکوتین علاوه بر مادر بر جنین تاثیر می گذارد و احتمال افزایش لب شکری و شکاف کام،هیدروسفالی و میکروسفالی را چند برابر افزایش می دهد. 7- اثرات منفی ازدواج دیرهنگام بر باروری و اثرات مثبت(تمایل به دیر بچه دار شدن-استفاده از روش های پیشگیری از حاملگی به مدت طولانی) : v اصل باروری را به خطر می اندازد-زنان در سنین20تا24 سالگی بالاترین قالبیت باروری را دارند-طی تحقیقات صورت گرفته،هر چه بارداری و زایمان زودتر اتفاق بیافتد،احتمال نازایی ثانوی،سرطان های تخمدان و پستان،یائسگی ودرس و عوارض مربوط به آن از قبیل پوکی استخوان،بیماری های قلبی عروقی و فشار خون کمتر است. 1- فروم گفت: هر چه انسانها در طول تاریخ، آزادی بیشتری به دست آوردند بیشتر احساس تنهایی و انزوا کردند.
2- خانم لمبروز تاکید دارد: مرد در دنیای عشق امیدوار است که قلب زن برای نخستین بار به روی او گشوده شود و اولین کسی باشد که در آستانه او راه می یابد و زن آرزومند است، آخرین کسی باشد که در قلب مرد رسوخ می کند و در آن پناهگاهِ نیاز برای همیشه جای گیرد.
3- پیامبر اکرم (س) در روایت مشهور فرموده است: دوست داشتن هرچیز انسان را کور و کر می کند.
4- امام صادق(ع) می فرمایند: نگاه به نامحرم ، تیری از تیر های شیطان و مسموم است و چه بسا نگاهی که حسرت طولانی به جای می گذارد.
5- شهید مطهری می فرمایند: ازدواج اولین مرحله خروج از خود طبیعی فردی و توسعه پیدا کردن شخصیت انسان است بعد از ازدواج وقتی می خواهیم کاری کنیم برای «من» تنها نیست ، آن «من» تبدیل به «ما» می شود به طوری که انسان به سزرنوشت خانواده علاقه مند تر است تا به سرنوشت شخص خودش و رنج می برد تا آنها در آسایش باشند.این یک درجه از خود است.
6- نفقه زوجه شامل مخارجی است که شوهر باید به همسر خود بپردازید.
7- شاید بتوان گفت مهمترین تحولات خانواده حاصل تغییرات اعتقادی در بسیاری از جوامع است و افراد به نسبی گرایی در ارزشها معتقد شده اند.
8- عوامل جهانی طلاق: 1- تغییر ارزشها 2- تغییر نگرش نسبت به ازدواج 3- تغییر ساختار خانواده
9- تجربه هند نشان می دهد که آنچه جلوی رشد اقتصادی را می گیرد رشد جمعت نیست، بلکه سیاستهای نادرست اقتصادی است، بعد از دهه 90 میلادی که هند در اصلاحات اساسی نحوه مدیریت اقتصادی خود انجام داد شاهد رشد عظیمی در اقتصاد خود شد در حالی که همزمان دارای رشد بسیار سریع در جمعیت و نرخ تولد بود.تجربه چین نیز مؤید این مطب است که جمعیت زیاد اگر به صورت شایسته مدیریت شود، عوامل مهمی برای رشد اقتصادی کشور خواهد بود.
10- فرزند آوری برای همسران آثار مثبت فراوانی دارد که به اختصار عبارتند از: مستحکم تر شدن روابط زن و شوهر ، ایجاد نشاط در محیط خانه و خانواده ، ایجاد تکامل شخصیتی در پدر و مادر ، تقویت انگیزه فعالیت زن و شوهر ، افزایش امید به زندگی و تقویت انگیزه مراقبت از خویش برای رسیدگی به فرزندان ، گسترش حمایت بستگان و دوستان از خانواده ، تقویت حمایت های اجتماعی و اقتصادی از زوجی که صاحب فرزند شده اند، تداوم حمایت زن و شوهر و انتقال ارزشهای فکری ،اخلاقی و معنوی و دارایی مادی آنان به نسل های بعد، بهره مندی از لذت مادری و پدری ، بهره مندی از یاوری صمیمانه در ایام پیری و درماندگی و برخورداری از اجر و ثواب عظیم الهی که به پدران و مادران وعده داده شده است.
نمونه سوالات امتحانی دانش خانواده و جمعيت + پاسخ کامل
فصل اول
1- منظور از نیاز جنسی چیست؟راه صحیح پاسخگویی به آن کدام است؟
2- نتایج و آثار منفی روابط آزاد با جنس مخالف کدام است؟
3- آیا دوست داشتن و ارتباط عاطفی میان دو نفر برای ازدواج موفق کافی است،حدیثی از پیامبر اکرم بیان کنید.
4- آثار منفی و مخرب قطع رابطه ی عاطفی میان دو نفر کدام است؟
5- قوانین اسلامی برای کنترل و جلوگیری از ارتباطات جنسی آزاد کدام اند؟
6- دلایل رعایت حجاب؟
7- فلسفه ی ازدواج در اسلام چیست؟
8-اصل هم کفو بودن به چه معناست؟
9- مهم ترین راه های شناخت فرد مناسب برای ازدواج ؟
10- مزایا و آثار مثبت ازدواج در اوایل جوانی را بنویسید.
11- چرا تعداد جمعیت اعضای خانواده مانعی در ازدواج نیست؟
فصل دوم 1- چرا زن و مرد مکمل یکدیگرند-تعبیر قرانی درباره آن؟
2- منظور از اصل معاشرت به معروف چیست؟محدوده آن
3-عرف چیست؟
4- در چه صورتی شوهر می تواند از فعالیت های شغلی زنان در بیرون از خانواده جلوگیری نماید؟
5- نفقه به چه معناست؟محدوده ی آن-در چه صورتی ساقط می شود؟
6- واژه ی مهر صداق نحله به چه معناست و هدف از مهریه چیست؟
7- آثار متفاوت روان شناختی مهریه در زن و مرد را بنویسید.
8- تاثیر غیرت مندی مرد در خانواده چیست؟محدوده ی آن؟
9- مدیریت خانواده از حقوق اختصاصی کیست و دلایل آن را مطرح کنید.
10- چه عواملی موجب رشد فضایل و ارزش های معنوی در خانواده می گردد؟
فصل سوم 1- دین داری در استحکام خانواده چه تاثیراتی دارد؟
2- آثار مثبت و مفید همدلی با همسر کدام است؟ 3- در موردروابط جنسی زن و شوهر به چه نکاتی باید توجه داشت؟
4- ابراز محبت اعضای خانواده به یکدیگر چه آثاری دارد؟
5- دلایل محرومیت جنسی یا هرج و مرج جنسی در برخی از افراد متاهل؟
6- فرزندآوری برای همسران چه آثارمثبتی دارد؟
7- هر گاه نقش های متمایز زن و مرد پذیرفته شود چه تاثیری در زندگی خانوادگی خواهد داشت؟
8- به طور کلی نقش والدین و فرزندان در خانواده در چه موارد می باشد؟
9- آثار دنیوی و اخروی صله رحم کدام اند؟
فصل چهارم 1-آثار مخرب و منفی افزایش سن ازدواج کدام است؟
2- از نظر جامعه شناسان مهم ترین کارکردهای خانواده؟
3- پیامدهای مضر نسبت گرایی در خانواده ها؟
4- سوء ظن وبدگمانی به همسر خود چه آثار نامطلوبی دارد؟
5- اثرات خطرناک اعتیاد پدر بر کارکردهای اساسی خانواده؟
6- راه های ایمن سازی خانواده ها از آسیب؟
7- فسخ نکاح؟
8- پدیده ی طلاق کدام پیام های اجتماعی را به دنبال دارد؟
9- از راه های پیشگیری از طلاق؟
فصل پنجم 1- دیدگاه های کلی اسلام در مورد فرزندآوری،جایگاه و اهمیت آنرا بنویسید.
2- آثار و فواید خانوادگی فرزند آوری؟ 3- آثار زیان بار تک فرزندی برای خود فرزند کدام اند؟
4- هماهنگی و اختلاف والدین چه تاثیری در تربیت فرزندان دارد؟
5- رعایت احترام یا عدم احترام چه تاثیری در تربیت فرزند دارد؟
6- آیا اعتقاد به رازقیت خداوند با عاقبت اندیشی انسان مافات دارد؟
7- داشتن فرزند کدام فواید جسمانی را برای پدر و مادر دارد؟
8- وجود فرزند در خانواده چه تاثیرات روانی عاطفی در پدر و مادر می گذارد؟
9- چرا از دیدگاه روان شناسان دلبستگی متقابل والدین و فرزندان امری ضروری است؟
فصل ششم 1- تعریف جمیعت و جمعیت شناسی؟ 2- سالمند شدن و پیری جمعیت چه آثاری در جامعه دارد؟
3- افزایش جمعیت در چه شرایطی می تواند زمینه ساز سریع رشد و توسعه ی اقتصادی جامعه گردد؟
4- مهم ترین عوامل موثر در کاهش باروری در سال های اخیر در ایران کدام اند؟
5- ظرفیت جمعیتی؟عوامل مشخصه ی آن؟
6- آثار و مضرات مصرف سیگار برناباروری؟
7- اثرات منفی ازدواج دیرهنگام بر باروری و اثرات مثبت(تمایل به دیر بچه دار شدن-استفاده از روش های پیشگیری از حاملگی به مدت طولانی) :
8- عوامل جهانی طلاق ؟
9- فرزند آوری برای همسران چه آثار مثبتی دارد ؟
سوالات در ادامه ی مطلب :
1- هر چه انسانها در طول تاریخ، آزادی بیشتری به دست آوردند بیشتر احساس تنهایی و انزوا کردند.
2- مرد در دنیای عشق امیدوار است که قلب زن برای نخستین بار به روی او گشوده شود و اولین کسی باشد که در آستانه او راه می یابد و زن آرزومند است، آخرین کسی باشد که در قلب مرد رسوخ می کند و در آن پناهگاهِ نیاز برای همیشه جای گیرد.
3- پیامبر اکرم (س) در روایت مشهور فرموده است: دوست داشتن هرچیز انسان را کور و کر می کند.
امام صادق(ع) می فرمایند: نگاه به نامحرم ، تیری از تیر های شیطان و مسموم است و چه بسا نگاهی که حسرت طولانی به جای می گذارد.
4- شهید مطهری می فرمایند: ازدواج اولین مرحله خروج از خود طبیعی فردی و توسعه پیدا کردن شخصیت انسان است بعد از ازدواج وقتی می خواهیم کاری کنیم برای «من» تنها نیست ، آن «من» تبدیل به «ما» می شود به طوری که انسان به سزرنوشت خانواده علاقه مند تر است تا به سرنوشت شخص خودش و رنج می برد تا آنها در آسایش باشند.این یک درجه از خود است.
5- نفقه زوجه شامل مخارجی است که شوهر باید به همسر خود بپردازید.
6- شاید بتوان گفت مهمترین تحولات خانواده حاصل تغییرات اعتقادی در بسیاری از جوامع است و افراد به نسبی گرایی در ارزشها معتقد شده اند.
7- عوامل جهانی طلاق: 1- تغییر ارزشها 2- تغییر نگرش نسبت به ازدواج 3- تغییر ساختار خانواده
8- تجربه هند نشان می دهد که آنچه جلوی رشد اقتصادی را می گیرد رشد جمعت نیست، بلکه سیاستهای نادرست اقتصادی است، بعد از دهه 90 میلادی که هند در اصلاحات اساسی نحوه مدیریت اقتصادی خود انجام داد شاهد رشد عظیمی در اقتصاد خود شد در حالی که همزمان دارای رشد بسیار سریع در جمعیت و نرخ تولد بود.تجربه چین نیز مؤید این مطب است که جمعیت زیاد اگر به صورت شایسته مدیریت شود، عوامل مهمی برای رشد اقتصادی کشور خواهد بود.
9- فرزند آوری برای همسران آثار مثبت فراوانی دارد که به اختصار عبارتند از: مستحکم تر شدن روابط زن و شوهر ، ایجاد نشاط در محیط خانه و خانواده ، ایجاد تکامل شخصیتی در پدر و مادر ، تقویت انگیزه فعالیت زن و شوهر ، افزایش امید به زندگی و تقویت انگیزه مراقبت از خویش برای رسیدگی به فرزندان ، گسترش حمایت بستگان و دوستان از خانواده ، تقویت حمایت های اجتماعی و اقتصادی از زوجی که صاحب فرزند شده اند، تداوم حمایت زن و شوهر و انتقال ارزشهای فکری ،اخلاقی و معنوی و دارایی مادی آنان به نسل های بعد، بهره مندی از لذت مادری و پدری ، بهره مندی از یاوری صمیمانه در ایام پیری و درماندگی و برخورداری از اجر و ثواب عظیم الهی که به پدران و مادران وعده داده شده است.
10- عوامل مؤثر بر ناباروری : 1- تأثیر تغذیه ناسالم 2- تأثیر مواد فریزر شده بر ناباروری 3- تأثیر شرایط روحی و روانی بر ناباروری 5- تاثیر لباس بر ناباروری 6- تاثیر تکنولوژی بر ناباروری 7- تاثیر مواد مخدر و مشروبات الکلی بر ناباروری 8 – تاثیر مصرف سیگار بر ناباروری 9- تاثیر مواد شیمیایی برناباروری 10- تاثیر روشهای پیشگیری از حاملگی بر ناباروری 11- تاثیر سن بر ناباروری
+ نوشته شده در ساعت 8:22  توسط جواد رمضانی |