شفاعت در حد و تعزیر
شفاعت در حد و تعزیر
چکیده
روایاتی چند از شفاعت در حد نهی میکنـد . ایـن روایـات اغلـب، مطلـق و نـاظر بـه حـدود اصطلاحی تفسیر و تعبیر شده اند. در نتیجه، تفاوت میـان حکـم شـفاعت در حـد و تعزیـر یکـی از اسباب ترسیم نظام افتراقی حد-تعزیر قلمداد شده است. این مقاله نتیجه میگیرد که حکم شفاعت در حد و تعزیـر آن قـدرها کـه تصـور مـی شـود متفـاوت نیسـت؛
نخست ، ممنوعیت شفاعت به حدود اصـطلاحی اختصـاص نـدارد . گونـه هـایی از شـفاعت ماننـد شفاعت تبعیض آمیز، شفاعتی که بر مصالح عقلایی مبتنی نباشد یا شفاعتی که اصل قطعیت اجراي کیفر را متزلزل کند در حد باشد یا تعزیر، جـایز نیسـت .
دوم ، ممنوعیـت شـفاعت در حـد، مطلـق نیست. به گواهی نصوص مربوط، شفاعت در حد آنگاه که پرونده به دادگاه نرفته باشـد بـه ویـژه آنگاه که مورد از جرایم حقالناسی باشد و بزهکار توبه کرده و به اصلاح گراییده باشد، یا جرم به اقرار ثابت شده باشد جایز بلکه با شرایطی مطلوب است. واژگان کلیدي: حد، تعزیر، شفاعت، میانجیگري، عدالت کیفري.
دکتر رحیم نوبهار