شیرین بیان در دو مقاله علمی
شیرین بیان در دو مقاله علمی
شیرین بیان
شیرین بیان از قدیمی ترین داروهایی است که ابوعلی سینا نیز در کتاب خود خواص
درمانی فراوانی برای آن برشمرده است. مهم ترین ماده موجود در ریشه شیرین بیان
گلیسریزین (گلیکوزیدی از دسته ساپونین ها) است که 50 برابر شیرین تر از قند است.
اسیدگلیسریک موجود در شیرین بیان می تواند باعث مهار مسیر های آنزیماتیک
سیکلواکسیژناز و لیپواکسیژناز شود و از طرفی از تولید رادیکال های آزاد اکسیژن
و آب اکسیژنه جلوگیری به عمل می آورد.(1)
شیرین بیان یکی از مهم ترین گیاهان دارویی بومی ایران است که به میزان قابل توجهی
از آن سالیانه صادر می شود. (همان گونه که گفته شد) ماده اصلی این گونه ترکیب
ساپونین تری ترپنوئیدی به نام اسید گلیسیریزیک یا گلیسیریزین با شیرینی 30 تا 50
برابر ساکارز است که در صنایع دارویی ، غذایی و دخانیات(بیشتر از نظر مواد غذایی
و دارویی در ریشه و ریزوم آن) کاربرد دارد.ریشه شیرین بیان دارای ترکیبات متعددی
نظیر قند های مختلف(تا18%)، فلاوونوئیدها،استرول ها،اسیدهای آمینه، صمغ و نشاسته،
اسانس های روغنی و ساپونین ها است.
ریشه و ریزوم این گیاه حدود 4000 سال است که استفاده دارویی دارد و در طب سنتی
آسیا و اروپا برای درمان گاستریت،عفونت های تنفسی،زخم های پپتیک استفاده می شود
و در طب سنتی چین نیز در درمان هپاتیت ، رشد تومور و بیماری های قلبی کاربرد دارد
و در طب سنتی ایران نیز برای درمان ورم معده ، مشکلات مخاطی معده و کاهش اسید معده
موثر بوده است. شیرین بیان بر سیستم غدد درون ریز بدن نیز تاثیرگذار است و مصرف
آن ممکن است مقدار تستوسترون خون را کاهش دهد.مصرف بی رویه شیرین بیان با سایر
فرآورده های آن به سبب تحریک غدد فوق کلیوی و ترشح بیش از اندازه هورمون آلدسترون
ممنوع اعلام شده است.(2)
منبع:
(1)تقی پور، زندی،بوترانی،مرات، مقایسه میزان تاثیر جوشانده شیرین بیان با آنتی بیوتیک های انتخابی بر رشد هلیکوباکتر پیلوری،مجله دانشگاه علوم پزشکی یزد،تابستان1384
(2)خان احمدی،نقدی بادی،آخوندزاده،خلیقی،مهرآفرین،شهریاری،حاجی آقایی،مروری بر گیاه دارویی شیرین بیان