سرنوشت بیچاره / آیا انسان در تعیین و تغییر سرنوشت خود اختیاری ندارد؟ / جبر و اختیار
سرنوشت بیچاره / آیا انسان در تعیین و تغییر سرنوشت خود اختیاری ندارد؟ / جبر و اختیار
در فلسفه گفتهشده انسان حیوان ناطق است؛ از همین رو فرقههای مختلف اسلامی و غیر اسلامی به تکاپو افتادهاند تا تکلیف بشر دوپا را روشن کنند و حیطه مسئولیت و اختیار او را تعیین کنند.
عدهای جبر مطلق و عدهای اختیار مطلق را تجویز کردهاند؛ گروه دیگری از غرب سر برآورده و اختیار تام و تمام به وی دادهاند تا ندای فطری او را خاموش کنند.
انسانها وقتی به بنبست میرسند و یا به اهداف خود دست نمییابند ناله دلسوزشان گوش فلک را کر میکند که سرنوشت ما از ازل همین بوده؛ بخت سیاه و اقبال و شانس بد و خطوط چروکیده پیشانیمان حکایت از تیرهروزی ما میکند!...اما همین افراد در مواقعی که روزگار بر وفق مرادشان است، تمام موفقیتها و کامیابیها را حاصل ذکاوت و درایت خود میدانند؛ اینجاست که دیگر سرنوشت را فراموش میکنند؛ گویی با او غریبهاند و وی را نمیشناسند! بهمحض اینکه ورق برگشت و بازی روزگار شروع شد؛ تمام کاسه و کوزهها را بر سر سرنوشت بیچاره میشکنند!