زیکا چیست و چرا اینقدر جدی است؟
زیکا چیست و چرا اینقدر جدی است؟
زیکا به خاطر ارتباط خطرناک آن با میکروسفالی موجبات نگرانی جهانی را فراهم آورده است. میکروسفالی یک اختلال عصبی است که باعث میشود نوزاد با سری که به طرز غیرعادی کوچک است به دنیا بیاید. این امر موجب مسائل رشدی شدید و غیرقابل جبران و بعضاً مرگ میشود.
در برزیل، از ماه نوامبر (آبان) تاکنون 404 مورد تایید شده از میکروسفالی در نوزادان گزارش شده است. برای مقایسه، باید بدانید که عدد نوزادان دچار میکروسفالی در برزیل برای کل سال 2014، تنها 146 مورد بوده است. تاکنون 15 نوزاد بر اثر میکروسفالی مردهاند که 5 عدد از این مرگها مربوط به زیکا بوده است. در حال حاضر علت 56 مرگ دیگر تحت بررسی قرار دارند و مسئولان در حال بررسی 3670 مورد مشکوک دیگر هستند.
دیگر کشورهای آمریکای جنوبی نیز در حال حاضر شاهد موارد میکروسفالی در نوزادان هستند. روز شنبه، کلمبیا اعلام کرد که نتیجۀ آزمایش ابتلا به زیکا در 2000 زن باردار مثبت بوده است و در ایالات متحده یک زن هاواییای پس از بازگشت از سفری به برزیل، کودکی دچار میکروسفالی به دنیا آورده است.
شیوع سندروم گیلین-بار (Guillain-Barre) بر اثر ویروس زیکا نیز در چندین کشور گزارش شده است. سندروم گیلین-بار یک اختلال ایمنی نادر است که میتواند به فلج شدن منجر شود و بعضاً جان مبتلایان را تهدید میکند.
علائم ویروس در اغلب مردم ملایم است و شامل تب، سردرد، خارش و قرمزی چشم میشود. در حقیقت، 80 درصد مبتلایان اصلاً متوجه داشتن بیماری نمیشوند. این موضوع به خصوص در زنان باردار نگرانکننده است، چرا که این ویروس از طریق مایع آمنیوتیک به جنین در حال رشد منتقل میشود.
دکتر لایل پترسون، متخصص بیماریهای ویروسی، میگوید: "آنچه که در حال حاضر میدانیم این است که ویروس به جنین منتقل میشود. این در رابطه با بیماریهای عفونی چیز تازهای نیست، اما برای این ویروس یک قابلیت جدید است."
دکتر فاسی این موضوع را تایید میکند و میگوید: "این یک وضعیت بسیار ویژه و غیر عادی است. چرا که تا جایی که میدانیم سایر اعضای خانوادۀ فلاویویروسها این چنین نیستند. شما این قابلیت را در ویروسهای دنگو، غرب نیل یا چیکونگونیا نمیبینید."
زیکا چگونه منتقل میشود؟
این ویروس معمولاً به این شکل منتقل میشود که ابتدا پشۀ آئدس فرد دارای ویروس فعال را نیش زده و سپس ویروسی را از فرد گرفته را با نیش زدن دیگران منتشر میکند. افرادی آلوده در دورانی که دچار علائم زیکا هستند، خود به ناقل بدل میشوند.
روز سه شنبه، یک مورد انتقال ویروس بر اثر رابطۀ جنسی نیز در آمریکا گزارش شد. در این مورد، فرد مبتلا با شخصی که به تازگی از ونزوئلا بازگشته بود رابطۀ جنسی برقرار کرده بود.
مواردی از انتقال ویروس از طریق خون و رابطۀ جنسی پیشتر نیز گزارش شده بود. ویروس تا یک هفته در خون زنده میماند، اما اینکه تا چه مدت در مایع منی فعال میماند، هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است. اگرچه ویروس زیکا در شیر مادر نیز مشاهده شده است، اما اینکه از طریق شیر دادن به کودک نیز منتقل میشود هنوز مورد تایید قرار نگرفته است.
اگرچه ویروس زیکا در شیر مادر نیز مشاهده شده است، اما اینکه از طریق شیر دادن به کودک نیز منتقل میشود هنوز مورد تایید قرار نگرفته است.
در مجموع، مهمترین ناقل زیکا پشهها هستند و اصلیترین راه انتقال نیش پشه است.
ویروس زیکا در حال حاضر کجاست؟
ویروس زیکا در حال حاضر به طول محلی در باربادوس، بولیوی، کِیپ ورد، کلمبیا، جمهوری دومینیکن، اکوادور، ال سالوادور، گینۀ فرانسوی، گوادولوپ، گواتمالا، گویان، هاییتی، هندوراس، مارتینیک، پانامه، پاراگوئه، پورتوریکو، سن مارتین، سورینام، ساموا، ویرجین آیلندز ایالات متحده و ونزوئلا شیوع پیدا کرده است.
به گزارش فرادید به نقل از سیانان، مارگارت چان، رییس سازمان بهداشت جهانی روز دوشنبه با اعلام وضعیت اضطراری عمومی، شیوع این ویروس را "رویدادی محیرالعقول" خواند.
وی گفت: "من اعلام میکنم که مجموعۀ میکروسفالی و دیگر آنومالیهای عصبی گزارش شده از آمریکای شمالی که پیشتر در سال 2014 در پلونزی فرانسوی نیز مشاهده شده بود، یک وضعیت اضطراری عمومی بین المللی را رقم زده است."
ویروس زیکا توسط پشۀ "آئدس آئِژیپتی" منتقل میشود در حال حاضر به حداقل 24 کشور گسترش یافته است. سازمان بهداشت جهانی تخمین میزند که در طول یک سال آینده 3 تا 4 میلیون نفر در آمریکای جنوبی به این ویروس مبتلا شوند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا به زنان هشدار داده که به این نواحی سفر نکنند؛ مسئولان بهداشتی چندین کشور از کشورهای آمریکای جنوبی به زنان هشدار دادهاند که تا دو سال آینده باردار نشوند.
دیلما روسف، رییس جمهور برزیل روز جمعه گفت: "تا زمانی که پشه به تکثیر ادامه دهد، همۀ ما در مبارزه با این پشه بازنده هستیم. ما باید بسیج شویم تا در این مبارزه شکست نخوریم."
دکتر آنتونی فاسی، رییس انستیتوی آلرژی و بیماریهای عفونی آمریکا گفته است: "این یک اپیدمی رو پیشرفت است. این طور نیست که حوصلهاش سر برود و برود پی کارش، هر روز که بگذرد وضعیت بدتر خواهد شد."