1608- دو خبر علمی
1608- دو خبر علمی
کشف نخستین «تپ اختر کوتوله سفید»
تلسکوپ بزرگ آفریقای جنوبی، موسوم به SALT، به تشخیص نخستین تپ اختر کوتوله سفید و درک رازهای کهکشان کمک شایانی کرده است. SALT بزرگترین تلسکوپ نوری در نیمکره جنوبی زمین است.
تپ اخترها (Pulsar) ستارههای نوترونی چرخانی هستند که سرعت دوران آنها بسیار بالا است و پالسهای مداومی از انرژی تابشی به همراه خطوط میدان مغناطیسی قوی از خود منتشر میکنند.
ستارههای نوترونی اجرام بزرگی به اندازهی خورشید هستند که در انتهای عمر خود متراکم شده و اندازهشان به حدود ۱۰ کیلومتر میرسد. این ستارهها نیروی جاذبهای بسیار قوی دارند و تنها اجرامی که بیشتر از این ستارهها متراکم هستند، سیاهچالهها هستند.
ویلیامز گفت: چند دهه پیش دانشمندان فهمیدند این اجرام بسیار متراکم تپ اخترها را به وجود میآورند که امواج رادیویی و دیگر تشعشعات الکترومغناطیس با بیش از هزار پالس در ثانیه تولید میکنند. اما نوع دیگری از اجرام متراکم هستند که به جای ۱۰ کیلومتر قطر بیش از شش هزار کیلومتر قطر دارند؛ به عبارت دیگر این اجرام بزرگتر از زمین هستند و کوتوله سفید نام دارند. ما به تازگی نخستین تپ اختر کوتوله سفید را کشف کردهایم.
در ماه فوریه، SALT نخستین تلسکوپی بود که از یک ابرنواختر در نزدیکی کهکشان Centaurus A تنها چند ساعت پس از کشف آن طیفنگاری کرد.
این تلسکوپ همچنین به کشف یکی از بزرگترین انفجارهای کیهانی عظیم کمک کرده که ۲۰۰ بار از یک ابرنواختر ساده قویتر بوده و گفته میشود که نور آن ۵۷۰ میلیارد بار بیشتر از نور خورشید است.
آفریقای جنوبی با همکاری استرالیا میزبان بزرگترین و پیشرفتهترین تلسکوپ رادیویی جهان یعنی تلسکوپ دو میلیارد دلاری «آرایه کیلومتر مربع» است که به بررسی منشأ جهان و کاوش حیات فرازمینی خواهد پرداخت.
منبع: دانش و فن فارسی RF
کشف بیش از ۱۰۰ سیاره جدید با ابعادی مشابه زمین
این تلسکوپ فضایی همچنین موفق به کشف ۹ سیاره کوچک در مدارهای به اصطلاح قابل سکونت، جایی که شرایط برای آب مایع و به طور بالقوه تشکیل حیات مناسب است، شده.
این یافته ها بخشی از ۱۲۸۴ سیاره جدیدی است که کپلر کشف کرده. به این ترتیب تازه شمار سیارات کشف شده به اصطلاح خارجی (گرد سایر ستارگان) دو برابر می شود.
ناسا گفت که این ۱۲۸۴ سیاره بزرگترین مجموعه کشف شده از سیارات خارجی تا به امروز هستند.
دکتر ناتالی باتالا، از دانشمندان ماموریت کپلر در مرکز تحقیقات ایمز در کالیفرنیا، گفت محاسبات نشان می دهد که شاید بیش از ۱۰ میلیارد سیاره به طور بالقوه قابل سکونت در راه شیری وجود داشته باشد. تعداد ستاره های راه شیری بیش از ۲۰۰ میلیارد رقم زده می شود.
دکتر باتالا گفت: "حدود ۲۴ درصد ستارگان حاوی سیارات بالقوه قابل سکونتی هستند که حداکثر ۱.۶ برابر زمیناند. این رقمی است که ما دوست داریم چون تخمین می زنیم که سیاراتی در این ابعاد احتمالا از نوع سنگی (خاکی) خواهند بود."
"اگر بپرسید که نزدیک ترین سیاره قابل سکونت احتمالا کجا قرار دارد، جواب این است که در حدود ۱۱ سال نوری که خیلی نزدیک است."
رصدخانه های فضایی آینده مثل تلسکوپ جیمز وب خواهند توانست نور گذر کرده از اتمسفر اینگونه سیارات را بررسی کنند.
پال هرتز مدیر مرکز اخترفیزیک ناسا گفت: "هدف نهایی ما جستوجو برای ردیابی نور سیارات خارجی قابل سکونت و تحلیل این نور برای شناسایی گازهایی مثل بخار آب، اکسیژن، متان و دی اکسید کربن است - گازهایی که می توانند نشانه وجود اکوسیستم های زنده باشند."
در میان یافته های تلسکوپ کپلر تا امروز، کپلر-۱۸۶اف و کپلر-۴۵۲بی بیش از دیگران به زمین شباهت دارند: از نظر اندازه، دمای خورشید مرکزی و انرژی دریافتی از ستاره.
دکتر باتالا گفت که دو یافته تازه، کپلر ۱۶۳۸بی و کپلر-۱۲۲۹بی، هم نامزدهای خوبی برای یافتن سیارات قابل سکونت هستند.
کپلر برای ردیابی سیارات خارجی از شیوه گذر استفاده می کند؛ یعنی نور ستاره مرکزی رصد می شود تا کوچکترین افت نور در اثر گذر یک سیاره رویت شود.
تلسکوپ کپلر که نام خود را از منجم دوره رنسانس یوهانس کپلر گرفته در ماه مارس سال ۲۰۰۹ پرتاب شد.
منبع: دانش و فن بی بی سی فارسی